بررسي تاثير رشد آلومتريك بر صفات ريختي جمجمه گرگ (Canis lupus)با استفاده از روش تراس هندسي

The effect of allometric growth on morphometric traits of wolf (Canis lupus) using geometric truss

گرگ (Canis lupus) گوشتخواري با گستره پراكنش وسيع در سطح زيستگاه‌هاي كشور است كه تنوع ريختي بالايي را در اين گستره نشان مي‌دهد. مطالعه حاضر، به بررسي رشد آلومتريك و تغييرات هندسي در فك بالايي جمجمه اين گونه همراه همزمان با افزايش رشد پرداخته است. بدين منظور 35 جمجمه از مناطق مختلف كشور جمع‌آوري و به دو گروه بالغ و نابالغ تقسيم‌بندي شدند. هشت نقطه قابل تعيين بر روي ديد پشتي جمجمه تعيين و يك شبكه تراس بر روي جمجمه ترسيم شد. سپس 17 زاويه حاصل از اتصال اين نقاط ترسيم و در پنج شكل هندسي از قسمت‌هاي عقبي، جلويي و كل جمجمه مورد بررسي قرار گرفت و همبستگي هر زاويه با نمايه جمجمه و ديگر زاويه‌هاي هر شكل بررسي شد. كاهش زاويه‌هاي بين بيروني‌ترين نقطه قسمت پسين جمجمه بر روي تيغه ساجيتال، نقطه اتصال خطوط بيني در محل پيشاني، بيروني‌ترين نقاط جانبي دو محور زيگوماتيك و بيروني‌ترين نقطه پيشين جمجمه ميان دندان‌هاي پيشين و همبستگي منفي زاويه‌هاي اين قسمت از جمجمه نشان داد كه افزايش پهناي زيگوماتيك در جمجمه گرگ‌ها در مقايسه با طول كلي جمجمه رشد بيشتري دارد كه اين امر سبب افزايش نمايه جمجمه همزمان با افزايش رشد گونه مي‌شود. نتايج بررسي‌هاي هندسي نشان داد كه قسمت عقبي جمجمه همزمان با افزايش رشد، رشد طولي بيشتري نسبت به افزايش پهناي جعبه جمجمه دارد. از طرف ديگر قسمت‌هاي پيشين جمجمه رشد عرضي بيشتري در مقايسه با رشد طولي اين قسمت داشته كه سبب پهن‌تر شدن اين قسمت از جمجمه همزمان با افزايش رشد مي‌شود.

Iranian wolf is found in different habitats of Iran and possesses different morphological characteristics with respect to its cranium shape based on its distribution. This study was conducted to investigate the allometric growth and geometric changes of cranium in relation to its growth .A total of 35 skulls were collected from different regions and divided into two groups (adult and subadult). Seventeen angles that were drown by joining the measuring points on the whole, neurocranium, and viscerocranium. The correlation between skull index and angle measurements were analyzed in three categories. The decreasing of angles among dorsal face point on the external occipital crest, junction on the median plane of the right and left nasofrontal sutures, the most lateral point of the zygomatic arch and anterior end of the interincisive suture located between the roots of the upper central incisor teeth showed width of the skull increased more than the skull length with age, therefore, skull index increased with age. Results of geometry surveys showed that cranial width did not increase as much compared to the length of neurocranium length. Therefore, the angles of this section increased with age. Also, viscerocranium width increased more than viscerocranium length and the skull became widened with age.