بررسي كيفيت شيميايي آب شرب روستاهاي شهرستان ديواندره با تاكيد بر غلظت نيترات

Evaluation of chemical quality of drinking water in Divandareh villages with emphasis on nitrate concentration

چكيده مقدمه: امروزه افزايش غلظت تركيبات مختلف و به ويژه آلاينده در آب‌هاي طبيعي به خصوص منابع آب زيرزميني، باعث ايجاد نگراني‌هايي شده است. نيترات به عنوان يكي از شاخص‌هاي شيميايي آلودگي آب از ديرباز مورد توجه بوده است. هدف از اين مطالعه تعيين خصوصيت شيميايي آب شرب و تغييرات نيترات در آب شرب روستاهاي شهرستان ديواندره بود. روش بررسي: اين تحقيق، يك مطالعه توصيفي-تحليلي به منظور تعيين كيفيت آب شرب 30 روستا در شهرستان ديواندره بود. تعداد 60 نمونه طي دو مرحله از منابع تامين آب برداشت شد و طبق روش استاندارد آناليز گرديد. جهت تحليل نتايج از روش‌هاي آمار توصيفي، نمودارهاي پايپر، شولر و آزمون ويلكاكسون استفاده شد. يافته ها: نتايج نشان داد كه به غير از نيترات در تعدادي از منابع، غلظت ساير پارمترهاي كيفي مورد بررسي كمتر از حد مجاز مي‌باشد. ميانگين غلظت نيترات طي مرحله اول نمونه برداري (فصل كم آبي) در منابع تامين آب 61/25 ± 13/26 ميلي گرم در ليتر بود. به همين ترتيب ميانگين غلظت نيترات طي مرحله دوم نمونه برداري (فصل پر آبي) در منابع تامين آب80/29 ± 47/28 ميلي‌گرم در ليتر بود. بر اساس نمودار شولر كيفيت آب از لحاظ شرب بين خوب تا متوسط متغير مي باشد. نتيجه گيري: اگر چه ميانگين غلظت نيترات در 80 درصد نمونه ها از حد استاندارد كشوري كمتر است، اما تدوام روند كنوني به ويژه در بخش فعاليت هاي كشاورزي و استفاده كنترل نشده از منابع آب زيرزميني در امر كشاورزي سبب تغيير و كاهش كيفيت آب خواهد شد. لذا نظارت بر فعاليتهاي كشاورزي و مصرف كود، ضروري به نظر مي رسد. واژه هاي كليدي: پايش كيفي آب، منابع آب، شاخص كيفيت آب، نيترات

ABSTRACT Background and Aim: Nowadays, the increasing concentration of pollutants in water resources, especially ground water, hasbeen a matter of concern. Nitrate has beenconsidered as a chemical indicator of water pollution for a long time. The aim of this study was to determine the chemical characteristics of drinking water and changes of nitrate in drinking water in Diwandareh villages. Materials and Methods:This was a cross-sectional study to determine the quality of drinking water of 30 villages in Divandareh. A total of 60 samples were obtainedin two phases from water supplies and were analyzed according to the standard methods. Descriptive statistics, Piper, Schuler and Wilcox diagrams were used to interpret the results. Results: The results showed that apart from nitrate, the concentrations of the other chemical quality parameters werebelow the standard limits. The mean and standard deviation of nitrate during the firstand second stages of sampling in water sources were 26.13 ± 25.61 mg L-1 and28.47±29.80 mg L-1, respectively. According to Schuler diagram, the drinking water quality was moderate to good. Conclusion: Although the mean nitrate concentration in 80% of samples was lower than the latest national standard for nitrate,continuation of the current trend, particularly in the agricultural activities and uncontrolled use of groundwater resources in agriculture will change and lower thequality of water. Therefore, monitoring of agricultural practices and fertilizer use are necessary. Keywords: Water quality monitoring, Water recourse, Water quality indices, Nitrate.