مطالعه اثر تنش شوري بر برخي از شاخص‌هاي رشد در سه گونه از جنس اسپرس (Onobrychis) در ايران

Effect of salinity on some growth parameters in three Onobrychis species (Fabaceae) in Iran

اسپرس (Onobrychis) از گياهان مرتعي و علوفه‌اي مهمي است كه اغلب گونه‌هاي آن به صورت خودرو در ايران مي‌رويد. به منظور تعيين آثار سطوح مختلف شوري بر جوانه‌زني، وزن تر و وزن خشك در سه گونه اسپرس مرتعي (O. subnitens، O. viciifolia و O. melanotricha)، آزمايشي در قالب فاكتوريل بر پايه طرح كاملاً تصادفي در 3 تكرار با 5 تيمار مختلف در غلظت‌هاي صفر (شاهد)، 50، 100، 200 و 400 ميلي‌مولار كلريد سديم انجام شد. نتايج حاصل نشان داد كه با افزايش سطح شوري، جوانه‌زني در هر سه گونه كاهش يافته، در تيمار 400 ميلي‌مولار متوقف مي‌شود. مقايسه ميانگين ويژگي‌هاي وزن تر و وزن خشك دانه‌رُست‌هاي رشد يافته در حضور نمك نشان داد كه اين ويژگي‌ها تا غلظت200 ميلي‌مولار نمك كاهش يافته، اختلاف معني‌داري نيز ميان سطوح مختلف شوري مشاهده شد. نتايج حاصل از مطالعه كمّي و كيفي پروتيين‌ها نيز گوياي افزايش محتواي پروتيين كل و كاهش فعاليت آنزيم‌هاي پراكسيداز و پلي‌فنل‌اكسيداز در تنش شوري است. از آثار ديگر شوري مي‌توان به افزايش درخور توجه محتواي پرولين آزاد در گياهان مورد مطالعه اشاره نمود كه در پاسخ به شوري براي تنظيم پتانسيل اسمزي به كار مي‌رود.