بررسي كارايي برخي از روش هاي جداسازي جريان پايه در رودخانه هاي مناطق خشك و نميه خشك (مطالعه موردي: حوزه آبخيزحبله رود)

Study of efficiency of various base flow separation methods in arid and semi-arid rivers (Case study: Hablehroud basin)

جريان پايه جزيي از جريان رودخانه بوده كه نسبت به بارندگي واكنش نشان مي دهد و به طور معمول با آب تخليه شده از ذخيره آب زير زميني مرتبط است. كميت و كيفيت جريان پايه در رودخانه هاي مناطق خشك و نيمه خشك تاثير بسياري در زيست بوم ها و تنوع اكولوژيكي دارد. جدا سازي اجزاي جريان پايه از طريق تجزيه و تحليل هيدروگراف جريان، اطلاعاتي راجع به ويژگي ذخاير طبيعي كه رودخانه را تغذيه مي كند، در اختيار قرار مي دهد. ويژگي هاي جريان پايه در ارزيابي كيفيت آب و كميت جريان مفيد بوده و مي تواند براي واسنجي و اعتبار سنجي مدل هاي هيدرولوژي به كار رود. روش هاي گوناگون به منظور تفكيك هيدروگراف جريان به دو بخش رواناب مستقيم و جريان پايه، وجود دارد. در اين تحقيق، از روش فيلتر عدد برگشتي يك و دو پارامتره و روشPART و روش كمينه موضعي (Local minimum) با استفاده از داده هاي ايستگاه هاي هيدرومتري فيروزكوه، نمرود، سيمين دشت و بن كوه واقع بر رودخانه حبله رود استفاده گرديد. نتايج نشان داد كه در همه ايستگاه ها به جز ايستگاه نمرود، روش كمينه موضعي، و در ايستگاه نمرود روش فيلتر عددبرگشتي يك پارامتره با مقدار ? برابر 975/0 به دليل پايين بودن انحراف استاندارد (SD=0.04)، روش مناسبي براي تفكيك جريان پايه از جريان كلي رودخانه است.

Base flow is an important part of river flow, which shows stream response to precipitation. Separation of base flow through hydrograph analysis provides useful information about characteristics of water storage, which drains into rivers. Base flow is usually related to the evacuated water from underground water reserve. It is useful to understand base flow in order to measure water quality and conditions of low flow that can be utilized for calibrating and validating of hydrologic models. There are several methods for hydrograph separation. In this research, Recursive Digital Filters of one and two parameters, PART and Local Minimum methods were used in order to separate hydrograph of flow into two parts (direct runoff and base flow) in four hydrometric gauging stations, located in Hablehroud basin. Results indicated that Local Minimum method show the best estimation of base flow index in all stations, except of Namrood. Meanwhile, in Namrood station, Recursive Digital Filters method with ? value of 0.975 provided the most accurate estimations