ارزيابي اثرات زيست محيطي طرح پرورش ماهي تيلاپيا (Tilapia nilotica) در آب لب شور منطقه بافق، استان يزد

Environmental impact assessment of Tilapia (Tilapia nilotica) farming project in brackish water of Bafgh, Yazd

اين تحقيق، با ارزيابي اثرات زيست محيطي طرح معرفي گونه تيلاپيا (Tilapia nilotica) در شرايط آب لب شور در ايستگاه تحقيقاتي بافق استان يزد با هدف دستيابي به فنآوري و بومي سازي دانش توليد اين ماهي، اشتغال زايي و امكان توسعه كنترل شده در ساير مناطق، انجام شده است. محدوده مورد استفاده براي اين طرح شامل فضاهاي سرپوشيده براي عمليات تكثير، نرسري (پرورش بچه ماهي) و پرواربندي بود. به منظور دستيابي به توسعه پايدار پرورش اين ماهي، ارزيابي اثرات توسعه اين پروژه كه در آن هم ملاحظات زيست محيطي و هم اقتصادي– اجتماعي در نظر گرفته مي شود، امري ضروري به نظر مي رسد. بنابراين پس از بررسي ويژگي هاي فني طرح، محدوده اثرهاي، مستقيم و غير مستقيم تعيين گرديد و سپس جهت ارزيابي اثرات پروژه بر محيط زيست منطقه از ماتريس ساده استفاده گرديد. بر اساس بررسي ها، عواملي مانند نزديكي به شبكه جاده اي موجود، دسترسي به منبع تامين آب زير زميني (لب شور)، عدم تعارض با كاربري هاي موجود و آتي، نبود كاربري هاي حساس و آثار و بناهاي مهم در منطقه، عدم پوشش محدوده طرح با زيستگاه هاي حساس، پايين بودن كيفيت آب زيرزميني براي ساير كاربري ها، منتهي شدن جريان آب زيرزميني در كوير پايين دست و تبخير آن، نبود جريان هاي رودخانه هاي سطحي دايمي، عدم ارتباط منطقه با آب هاي آزاد، عدم احتمال فرار گونه از محيط پرورش و همچنين افزايش درآمد از طريق بهره برداري از توان توليد در محل از جمله جنبه هاي مناسب اراضي فعلي جهت پرورش اين گونه است. باتوجه به نتايج حاصل از تكميل ماتريس و ارزيابي آن ها در دو مرحله ساختماني و بهره برداري، مشاهده گرديد كه اين طرح اثرات منفي با شدت تخريب خيلي زياد و زياد ندارد. بنابراين به واسطه اين كه50% ميانگين رده بندي در هيچ كدام از رديف ها و ستون ها در ماتريس هاي طراحي شده كم تر از 1/3- نبود، اين طرح با اعمال طرح هاي بهسازي و روش هاي كاهش اثرات و پيامدهاي منفي تاييد و از نظر زيست محيطي توجيه پذير تشخيص داده شد. راه كارهاي كاهش اثرات منفي و تقويت آثار مثبت به منظور به حداقل رساندن اثرات منفي و افزايش پيامدهاي طرح و برنامه پايش در مطالعات پيش بيني شده است.