جدول زندگي شب‌پره Helicoverpa armigera (Lep.: Noctuidae) روي غذاي مصنوعي بر پايه لوبيا چشم بلبلي و ارقام مختلف نخود

Life table parameters of Helicoverpa armigera (Lep.: Nocutuidae) on cowpea and different chickpea cultivars incorporated into artificial diets

تاثير رژيم‌هاي غذايي مصنوعي حاوي بذر لوبيا چشم بلبلي (رقم مشهد) و 4 رقم نخود (آرمان، آزاد، بينيويچ و هاشم) روي پارامترهاي زيستي و جدول زندگي شب پره Helicoverpa armigara (Hübner) در دماي 1 ± 25 درجه سلسيوس، رطوبت نسبي 5 ± 65 درصد و دوره نوري 16 ساعت روشنايي و 8 ساعت تاريكي مطالعه شد. طول دوره لاروي از 05/0±26/13 تا 04/0±45/21 روز به ترتيب روي ارقام بنيويچ و مشهد در نوسان بود. طولاني‌ترين و كوتاه‌ترين دوره نمو قبل از بلوغ H. armigera به ترتيب روي ارقام هاشم (56/1±62/38 روز) و آزاد (09/0 ±81/33 روز) تعيين شد. بالاترين ميزان باروري (كل تخم‌هاي گذاشته شده توسط حشره ماده در طول عمر) روي رقم مشهد (27/10±23/1227 تخم) و كمترين ميزان نيز روي رقم آرمان (29/1±00/351 تخم) به دست آمد. بيشترين نرخ خالص توليدمثل (R0) روي رقم مشهد ( 25/0±60/250 نتاج ماده) و كمترين مقدار اين پارامتر روي رقم آرمان (49/0±49/59 نتاج ماده) تعيين شد. بالاترين مقدار نرخ ذاتي افزايش جمعيت (rm) روي رقم آزاد (001/0±205/0 بر روز) و كمترين آن روي رقم آرمان (006/0±140/0 بر روز) به دست آمد. متوسط زمان يك نسل (T) از 25/0±11/24 تا 30/1±41/30 روز و مدت زمان لازم براي دو برابر شدن جمعيت (DT) از 5/0±22/3 تا 25/0±88/4 روز در نوسان بود. نتايج نشان داد كه رقم آزاد و آرمان به ترتيب مناسب‌ترين و نامناسب‌ترين ارقام در قالب غذاي مصنوعي براي رشد جمعيت H. armigera مي‌باشند

The effect of different artificial diets based on the seeds of one cowpea cultivar (Mashhad) and four chickpea cultivars (Arman, Azad, Binivich and Hashem) on biological and life table parameters of Helicoverpa armigera (Hübner) was studied at 25±1?C, 65±5% RH and a photoperiod of 16:8 (L:D) hours. The larval period ranged from 13.26 to 21.54 days on Binivich and Mashhad, respectively. The longest and shortest development time of H. armigera was on Hashem (38.62±1.56 days) and Azad (33.81±0.09 days), respectively. The highest fecundity (total number of eggs laid per female) was obtained on Mashhad (1227.23±10.27 eggs) and lowest value of this parameter was on Arman (351.00±1.29 eggs). The highest net reproductive rate (R0) was on Mashhad (250.60 ±0.25 female offspring) and lowest value of this parameter was on Arman (59.49±0.49 female offspring). The intrinsic rate of increase (rm) was the highest on Azad (0.205±0.001 day-1) and lowest on Arman (0.140±0.006 day-1). In different host plants examined, the value of mean generation time (T) ranged from 24.11±0.25 to 30.41±1.30 days and doubling time (DT) ranged from 3.22±0.5 to 4.88±0.25 days. The results indicated that Azad and Arman were the most suitable and unsuitable cultivars incorporated into artificial diet for population growth of H. armigera, respectively.