دو تبيين قاعده‏بنياد براي رفتار قاعده‌مند صورت‌هاي فعل «گرفتن» در گونه شهميرزادي

Two Rule-Based Explanations for Rule-Governed Behavior of “Take” –/Jetæn/- Verbs inShahmirzadi Variety

دو تبيين قاعده‏بنياد براي رفتار قاعده‌مند صورت‌هاي فعل «گرفتن» در گونه شهميرزادي يدالله پرمون سليمه زماني تاريخ دريافت: 10/9/90 تاريخ تصويب: 18/6/91 چكيده در اين مقاله،باتمركز بر جنبه‌اي كوچك از نظام آوايي شهميرزادي و با تكيه بر رفتار قاعده‌مند صورت‌هاي تصريفي فعل «گرفتن»?????????????? هنگام پيوستن وندهاي اشتقاقي و تصريفي ?????????????? به آن كوشيده‏ايم به قاعده‌مندي‌هايي كلي برسيم. اين رفتار قاعده‌مند را مي‌توان با استفاده از دو تبيين جداگانه نشان داد.چهارچوب نظري اين مقاله، واج‌شناسي قاعده‌بنياد و انگاره خطي 1968(SPE)است. اين پژوهش، حاصل انتخاب فهرستي از 65 فعل‌ شهميرزادي ومصاحبه با 25 گويشور ساكن شهميرزاد از هر‏دو جنس زن و مرد، آوانويسي تفصيلي داده‌ها به‏صورت پيكره‌هاي هدايت‏شده و كشف فرايندهاي واجي مربوط به فعل «گرفتن» است.روش تبيين اين فرايندهاي واجي، كشف تناوب‌ها، استخراج اجزاي سطح بازنمايي زيرين، صورت‌بندي قاعده‌و سنجش آن با اشتقاق واجي است و در‏نهايت، برهم‌كنشميان قاعده‌ها كشف و بيان مي‌شود. يافته‏هاياين پژوهش نشان مي‏دهد كه فرايندهاي واجي فعل «گرفتن» را مي‌توان با دو ترتيب بدين شرح تبيين كرد: نخست،غلت‌شدگي???، حذف واكه???و حذف همخوان ???؛ دوم،درج واكه???، غلت‌شدگي ??? و حذف همخوان ???. نخستين تبيين، با استفاده از روي‏كرد هم‌زماني و دومين تبيين، با استفاده از روي‏كرد درزماني صورت گرفته است. هريك از اين دو تبيين در مقايسه با يكديگر، كاستي‌ها و برتري‌هايي دارند كه در اين مقاله، به آن‏ها پرداخته‏ايم. واژه‌هاي كليدي: واج‌شناسي زايشي ،SPE ،?تناوب ، واژ-واجي ، برهم‌كنش ، همگوني ، حذف ،درج ، غلت‌شدگي ?

Two Rule-based Explanations for Rule-governed Behavior of “take” –/Jet?n/- Verbs in Shahmirzadi Variety Received: 2011.12.01 Accepted: 2012.09.08 Yadollah Parmun Salime Zamani Abstract In this paper we explain morphophonemic alternation of a verb - “take”- in Shahmirzadi, joining the inflectional or derivational affix such as ???????????????These alternations can be explained through synchronic and diachronic approaches. The theoretical framework chosen for the study is the rule-based linear model)SPE). Sixty five (65) Shahmirzadi verbs have been chosen and twenty five (25) male and female native speakers from Shahmirzad have been interviewed. The interviews have been fully transcribed leading to a corpus and finding phonological process for the mentioned verb. Alternations, specifying underlying representation, rule formulation, assessing the rules with phonological derivations and interaction of rules is the procedure. The study has resulted in the following contributions: 1-??? Gliding1, Syncope ?i?, ?r? Deletion, 2- ?i? Insertion, ??? Gliding2 and ?r? Deletion in which the first one is a synchronic and the second is a diachronic approach. Finally, we considered advantages and disadvantages of each approach. Shahmirzadi, with complicated phonological rules which are distinct from Persian, is a language. Keywords: Generative Phonology, alternation, SPE, morphophonemic, interaction, assimilation, deletion, insertion, gliding