تحليل عوامل فرهنگي و اجتماعي موثر بر نگرش كشاورزان درباره مديريت آب زراعي مطالعه موردي: شهرستان شيروان و چرداول

Analysis of cultural and social factors influencing farmersʹʹ attitudes towards water management; Case study: Shirvan and Chardavol County

هدف پژوهش حاضر بررسي عوامل فرهنگي و اجتماعي موثر بر نگرش كشاورزان شهرستان شيروان و چرداول درباره مديريت آب زراعي است. اطلاعات مورد نياز از طريق پژوهش ميداني از نوع پيمايشي، با انجام مصاحبه‌هاي حضوري و استفاده از پرسشنامه، به دست آمده است. جامعه آماري تحقيق شامل تمامي كشاورزان (بهره برداران گندم كار) شهرستان شيروان و چرداول (9250 نفر) بود كه از اين تعداد 192 نفر به روش نمونه گيري طبقه اي تصادفي با استفاده از فرمول كوكران براي نمونه آماري انتخاب شدند. ابزار تحقيق پرسشنامه اي بود كه روايي محتوايي آن با كسب نظر متخصصان مربوط و استادان دانشگاه و اعمال اصلاحات لازم به دست آمده است. آزمون مقدماتي براي به دست آوردن ضريب اعتبار پرسشنامه انجام گرفت و با بهره-گيري از نرم‌افزار SPSS ضريب آلفا كرونباخ برابر 8/0 به دست آمد. نتايج اين تحقيق نشان مي دهد بين پارامترهاي چگونگي عملكرد كشاورزان (در زمينه گندم آبي)، ميزان تماس هاي ترويجي، ميزان استفاده از كانال هاي ارتباطي، ميزان مشاركت اجتماعي و دانش فني بهره برداران با متغير نگرش كشاورزان درباره مديريت آب زراعي رابطه مثبت و معني داري وجود دارد، در حالي كه بين ميانگين هاي نگرش كشاورزان درباره مديريت آب زراعي از نظر استفاده از خدمات ترويجي، عضويت در تعاوني هاي توليد و تشكل هاي روستايي اختلاف معني داري وجود دارد.

The purpose of present work is to survey cultural and social factors affecting the attitudes of Shirvan and Chardavol county farmers toward agricultural water management. Data was gathered through a field research and survey, using interviews and the questionnaire that was prepared for this purpose. The statistical population consisted of all the farmers (wheat cultivators) of Shirvan and Chardavol county (over 9250 people), that among them as the statistical samples, 192 people were selected through a random level-sampling method using Cochrane formula. The validity of the prepared questionnaire was obtained by using comments from related experts and university teachers and applying the necessary changes. The reliability coefficient of the questionnaire was obtained through a preliminary test, and by using SPSS software Cronbach alpha coefficient was obtained equal to 0.8. The results of this study show that between the parameters of, farmers performance (in irrigated wheat field), the rate of promoting contacts , the rate of usage of communication channels, the rate of social participation, and the expertise of the users, and the parameter of farmers attitudes toward agricultural water management a positive and meaningful relationship exists. However, between the mean values of attitudes of the farmers toward agricultural water management, in terms of use of the extension services, membership in production cooperatives and rural organizations, a meaningful difference exists.