اثرات مصرف طولاني دوز پايين سيكلوفسفاميد بر بافت بيضه در موشهاي صحرايي

Effects of chronic low- dose treatment with cyclophosphamide on the rat testis

مقدمه: سيكلوفسفاميد يك تركيب شيمي درماني است و براي درمان طيف وسيعي از سرطانها بكار گرفته مي شود. عليرغم اهميت دارويي گسترده، اثرات سو فراواني بر سيستم تناسلي مي تواند داشته باشد. در اين مطالعه ما اثرات مخرب سيكلوفسفاميد را بر مورفولوژي و بافت شناسي بيضه در موشهاي صحرايي بررسي كرديم. روش ها: 21 عدد موش رت نر بالغ نژاد ويستار بطور تصادفي در سه گروه هفت تايي تقسيم شدند. سيكلوفسفاميد با دوز mg/kg/day 6.1 به مدت 50 روز به روش درون صفاقي مورد استفاده قرار گرفت. در پايان دوره تيمار، تغييرات هيستولوژيكي و بيوشيميايي بافت بيضه بعلاوه تعداد و تحرك سلولهاي اسپرم ارزيابي شدند. يافته ها: در گروه سيكلوفسفاميد وزن بيضه، تعداد و تحرك اسپرم، غلظت تستوسترون پلاسما در مقايسه با گروه كنترل و كنترل شم بطور معني داري كاهش يافت در حاليكه سطح مالون دي آلدييد بطور معني داري افزايش نشان داد. مطالعات هيستولوژيكي بافت بيضه بيانگر اين است كه در گروه سيكلوفسفاميد لوله هاي مني ساز به شدت آسيب ديده است. سيكلوفسفاميد ريزش سلولهاي زايا و فضاي بينابيني را افزايش و قطر، ضخامت، ضريب تمايز و اسپرميوژنز در لوله هاي مني ساز را كاهش داد. نتيجه گيري: مصرف بلند مدت سيكلوفسفاميد بر پارامترهاي باروري اثر كرده و موجب آتروفي بافت بيضه مي شود.

Introduction: Cyclophosphamide (CP) is used for the treatment of various cancers. In spite of its therapeutic importance, a wide range of adverse effects such as reproductive toxicity has been observed following the administration of this drug in human and experimental animals. In the current study, we have investigated the adverse effects of CP on morphology and histology of testis rats. Methods: Twenty-one male Wistar rats were selected and randomly divided into 3 groups. CP was used at a dose of 6.1 mg/kg/day, (i.p.) for 50 days. At the end of the treatment, the histological and biochemical changes in testis, as well as sperm count and motility were assessed. Results: Testicular weight, sperm count and motility as well as serum testosterone concentration were significantly decreased whereas malondialdehyde (MDA) level was significantly increased in CP group compared with those in the control and sham groups. In addition, histological studies of testis structure showed that seminiferous tubules of testis were severely damaged in the CP group. CP increased the number of sloughing tubules and interstitial space, while it decreased seminiferous tubular diameter (STD), seminiferous epithelial height (SE), tubule differentiation index (TDI) and spermiation index (SPI). Conclusion: The results suggest that cyclophosphamide affect fertility parameters and cause testis atrophy after chronic treatment.