بررسي خصوصيات فيزيكي، شيميايي و بيوشيميايي پسته دانشمندي (Daneshmandi Cv. Pistacia vera L.) در مقايسه با برخي ارقام تجاري استان خراسان

The Study on Physical, Chemical and Biochemical Characteristics of Pistachio (Pistacia vera L. cv. Daneshmandi) and Its Comparison to Some Commercial Cultivars From Iran

در پژوهش حاضر، خصوصيات فيزيكي، شيميايي و بيوشيميايي پسته رقم دانشمندي با سه رقم غالب استان خراسان شامل بادامي سفيد، كله قوچي و اكبري مورد بررسي قرار گرفت. صفات مورد نظر شامل وزن تر و خشك ميوه، وزن تر و خشك پوست سبز، وزن مغز سبز، وزن پوست استخواني، درصد پوكي و خنداني، حجم ميوه و حجم مغز سبز، درصد روغن، ميزان و نوع اسيدهاي چرب اشباع و غيراشباع، پلي فنل كل توكوفرول كل، عدد پراكسيد و عدد اسيدي بودند. نتايج نشان داد پسته دانشمندي از نظر شاخص هاي مهمي مانند وزن مغز سبز، درصد خنداني و نسبت مغز سبز به ميوه برتر از ساير ارقام مورد مطالعه است. رقم دانشمندي نسبت به ارقام كله قوچي, اكبري و بادامي سفيد داراي بيشترين درصد روغن (82/51 درصد) و بالاترين نسبت اسيدهاي چرب چند غيراشباع به اشباع بود (82/2). از نظر ميزان مواد آنتي‌اكسيداني (توكوفرول و پلي فنل كل) رقم دانشمندي نسبت به ساير ارقام در جايگاه دوم قرار گرفت و در مقابل كمترين ميزان پراكسيد (كه باعث كاهش ارزش غذايي پسته مي شود) در رقم دانشمندي بدست آمد. (702/2 ميلي اكي والان گرم بر كيلوگرم روغن). همچنين ميزان اسيديته در رقم دانشمندي 49/0 ميلي گرم پتاس بر گرم روغن بود كه نسبت به رقم كله قوچي (627/0 ميلي گرم پتاس بر گرم روغن) 27 درصد كاهش نشان داد. بر اساس نتايج اين تحقيق، استنباط مي‌شود پسته دانشمندي مي تواند يك رقم مناسب براي توليد تجاري بوده و جايگاه صادراتي اين محصول ملي را بهبود بخشد.

In this research, we studied physical, chemical and biochemical characteristics of pistachio entitled Pistacia vera cv. Daneshmandi and was compared to three pistachio including of Badami Sefid, Kalle Ghoochi and Akbari. The examined characteristics were fresh and dry weight of seed, green shell and also kernel, weight of hard shell, seedless and early opening nut, comparing the seed and kernel dimensions, percentage of oil, saturated and unsaturated fatty acids, acid value, peroxide value, total tocopherols, and total phenolics. The results indicated that Pistacia vera cv. Daneshmandi in some characteristics holds a distinction amongst the other types and particulary in some qualities such as kernel weight, percentage early opening nut and kernel/seed proportion. This cultivar was high-oil (51.28%) and also the highest in the ratio of poly unsaturated to saturated fatty acids (2.82). The second place of pistachio Daneshmandi was the amount of antioxidant material. In front, was lowest peroxide value in the Daneshmandi cultivar (2.702 mil equivgr.kg-1 oil). Also 27% decreased the amount of acid value in the Daneshmandi cultivar (0.49 mg.g-1 oil) of compared of the Kalleghoochi cultivar (0.627 mg.g-1 oil). In total, Pistacia vera Cv. Daneshmandi can be considered to be a good cultivar for commercial production and to have a top position among the national product exported.