جايگاه معنويت و تجارب اوج از ديدگاه آبراهام مزلو

The position of spirituality & peak experiences in Abraham Maslow´s viewpoints

آبراهام مزلو (1970- 1908م) را مبدع و رهبر معنوي مكتب روان شناسي انسان‌گرايانه به شمار آورده‌اند. هرچند بسياري از پژوهندگان به بحث و بررسي آراي وي پرداخته‌اند، ولي درخصوص جايگاه معنويت، تجارب اوج و دين در انديشه‌هاي اين نظريه پرداز روان شناسي، پژوهش جداگانه اي انجام نشده است؛ گويي انديشه‌هاي وي دراين باره جدي گرفته نشده است. در اين مقاله نگارندگان مي‌كوشند تا پس از نگاهي اجمالي به رويكرد انسان‌گرايي، آرا و نظريه‌هاي روان شناسي آبراهام مزلو در مورد دين و انديشه هاي ديني و معنويت را گزارش كنند. هدف اين پژوهش، شناساندن اين آموزه مزلو است كه معنوي بودن، جزيي از ذات انسان مي باشد و انسان به طور طبيعي، ديني است. در نگاه مزلو معنويت همانند ديگر نيازهاي طبيعي انسان (مانند نور خورشيد، كلسيم و محبت) است كه عدم ارضاي آن به روان پريشي‌ها، افسردگي‌ها و بحران رواني مي‌انجامد. براساس اين نياز، دين به معناي عام (معنويت گرايي) در طول تاريخ همواره محور اصلي فرهنگ‌هاي بشري بوده است. افزون بر آن، مزلو معتقد است در همه انسان ها استعداد رسيدن به تجارب اوج وجود دارد و بنيان گذاران اديان در مرتبه والايي از اين تجربه بهره‌مند بوده و آن را شكوفا كرده‌اند. ريشه و كاركرد اوليه اديان نهادينه، انتقال احوال عرفاني اين بزرگان به ديگران است.

Abraham Maslow has been considered as a theorician and Spiritual leader of humanistic psychology school. Although several researchers have studied Abraham Maslowʹs ideas, but separate researches on position of spirituality & peak experiences in Maslow´s psychology has not been done. Apparently his thoughts in the field, has not been studied seriously. The authors of this article have tried to look a brief overview at his approach to humanism, & to report theories of Abraham Maslow about religion, religious ideas & spirituality. The aim of this research is introducing Maslowʹs view, that is: spirituality is the spiritual part of human nature and human beings are naturally religious. In Maslow´s viewpoints, Like other natural needs (such as sunlight, calcium, kindness, etc.), not satisfaction spirituality of them causes human psychosis, depression and emotional crisis. Based on these requirements, religion in wider sense (spirituality-oriented), has historically been the core of human culture. Furthermore, Maslow believed that all human beings are gifted ability to achieve peak experiences & founders of religions benefit of this experience and have flourished it. Transmissions of these mystical states have been initial root & function of institutionalized religions.