تاثير همزمان دو قارچ مايكوريز آربوسكولار بر توليد گليسيريزين، تركيبات فنوليك كل و فلاونوييد در ريشه‌هاي شيرين‌بيان (Glycyrrhiza glabra L.)

Dual effects of two mycorrhizal fungi on production of glycyrrhizin total phenolic and total flavonoids compounds in roots of Glycyrrhiza glabra L.

طي برقراري همزيستي آربوسكولار مايكوريز، برخي از شاخص‌هاي شيميايي و زيستي گياه از جمله الگوي تجمع تركيبات ثانويه در گياه تحت تاثير قرار مي‌گيرد. از آنجا كه تركيبات ثانويه گياهان از جهات مختلف مانند كاربرد در صنايع غذايي، دارويي و دفاع گياه اهميت دارند، مطالعات گوناگوني در خصوص ميزان تاثير آلودگي قارچي در شاخص‌هاي مختلف رشد و توليد متابوليت‌هاي ثانويه در گياهان انجام مي‌شود. در اين پژوهش، با تلقيح همزمان بذرهاي گياه شيرين‌بيان توسط دو گونه از قارچ آربوسكولار مايكوريز Glomus mosseae و G. intraradices آثار تلقيح بر رشد و توليد متابوليت‌هاي ثانويه نمونه‌ها پس از شش ماه رشد در شرايط تلقيح بررسي شد. درصد كلونيزاسيون، شاخص‌هاي رشد، ميزان فسفر و روي، مقدار گليسيريزين، تركيبات فنوليك كل و فلاونوييدها اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد كه ارتفاع ريشه، طول ساقه، تعداد برگچه و وزن تر و خشك در گياهچه‌هايي كه با تلقيح همزمان بذرها با قارچ‌هاي آربوسكولار مايكوريز رشد نموده‌اند پس از شش ماه رشد، نسبت به نمونه‌هاي شاهد افزايش داشته است. همچنين، ميزان عناصر فسفر و روي در گياهچه‌هايي كه با هر دو قارچ تلقيح شده‌اند در مقايسه با نمونه‌هاي شاهد بيشتر بوده است. تركيبات ثانويه مهم گياه (تركيبات فنوليك، فلاونوييد كل و گليسيريزين) نيز در ريشه‌هاي گياهان تيمار شده پس از شش ماه رشد افزايش درخور توجهي نسبت به نمونه‌هاي شاهد داشتند. در مجموع، نتايج اين مطالعه نشان داد كه تلقيح همزمان بذرهاي گياه شيرين‌بيان با دو گونه از قارچ آربوسكولار مايكوريز G. mosseae و G. intraradices نقش موثري در افزايش كمّي شاخص‌هاي رشد گياه و بهبود ويژگي‌هاي كيفي گياه دارويي شيرين‌بيان دارد.

Certain chemical and biological parameters of the plants including secondary metabolite accumulation are affected during the establishment of arbuscular mycorrhizal symbiosis. Since, secondary metabolites are important from many aspects like food and pharmaceutical industries and also plant defense system, many studies are focused on the effects of fungal inoculation on different growth parameters and secondary production in plants. In this study, after simultaneous inoculation of licorice seeds with two fungal species Glomus mosseae and G. intraradices effects of inoculation on growth parameters and secondary production in 6-mounths old samples were assessed. Percentage of colonization, plant growth parameters, phosphorus and zinc, amount of glycyrrhizin, the total phenolic compounds and total flavonoids were measured. Results showed that length of roots and stems were increased as well as the number of leaflets, fresh and dry weights of seedlings, as compared to the control plants. Amount of phosphorus and zinc were also increased in inoculated samples compared to the controls. Significant increases were also observed in secondary compounds of roots of the 6-mounths old plants (phenolic compounds, total flavonoids and glycyrrhizin) compared to the control samples. Results showed that simultaneous inoculation of licorice seeds with mycorrhizal arbuscular fungi G. mosseae and G. intraradices played an important role in increasing quantitative plant growth parameters and improving qualitative characteristics of medicinal plant licorice.