مساله معرفت، جدال ارسطو و درايور

The Problem of Awareness, Struggle between Aristotle an Deriver

اخلاق ارسطويي پيوندي نزديك با مفهوم فضيلت دارد. در سنت ارسطويي فاعل اخلاقي براي اتصاف به فضيلت، لازم است با معرفت كامل نسبت به شرايط عمل كند. از نظر ارسطو معرفت جز سازنده و ضروري يك فضيلت محسوب مي شود. پس از وي برخي از شارحان اخلاق نيكوماخوس در غرب و نيز ارسطوييان معاصر پيوسته بر مولفه معرفت كامل تاكيد كرده اند. در سنت اخلاق فلسفي در جهان اسلام نيز، همواره توجه به معرفت براي اتصاف به فضايل از اهميت ويژه اي برخوردار بوده است. جوليا درايور اين مولفه اساسي ِ فضيلت از نگاه ارسطو را زير سوال برده، معتقد است تاكيد افراطي ارسطو بر عقلانيت و معرفت، دامنه فضايل و نيز تعداد افراد فضيلتمند را محدود مي كند. وي بر اين باور است كه علي رغم اين كه معرفت براي فضيلت مهم است، اما ضروري نيست؛ زيرا گاهي آنچه فاعل نمي بيند و درك نمي كند نيز، به اندازه معرفت در اتصاف فعل به فضيلت مهم است. وي براي اثبات ديدگاه خود فضايلي را مطرح مي كند كه در آن ها وجود معرفت براي فاعل ضرورت ندارد و حتي فراتر از آن، گاهي فاعل براي فضيلت-مند بودن لازم است از روي غفلت و ناآگاهي عمل كند. درايور به دليل وجود عنصر غفلت در اين فضايل، آن ها را فضايل مبتني بر غفلت ناميده و تواضع را به عنوان مهم-ترين نمونه براي اين فضايل، مبناي استدلال خود قرار مي دهد. نگارندگان در اين مقاله كوشيده اند انتقادات درايور بر فهم ارسطويي از فضيلت را طرح كرده، مدعاي او مبني بر وجود چنين فضايلي را مورد بررسي و ارزيابي قرار دهند. واژگان كليدي: ارسطو، درايور، معرفت، فضايل مبتني بر غفلت، تواضع.