تحليل محتوايي و سبكي «غزليات مشتاقيه»

The Analysis of Content and Style of Moshtâqiehʹʹs Odes

«غزليات مشتاقيه» در شمار سروده هاي عرفاني «ميرزا محمدتقي» معروف به «مظفر علي شاه» يا «مولوي كرماني» است كه در مجموعه اي بالغ بر 126 غزل عرفاني به رشته تحرير درآمده است، آنچه از متن اثر استنباط ميشود بر وسعت اطلاعات و تسلط سراينده بر آيات، احاديث، نكات و اصطلاحات عرفاني، آرايه هاي ادبي، احكام نجومي، علم اللغه و...دلالت دارد. تاثيرپذيري اثر از قواعد زباني و تركيب بندي عربي، از جمله افراط و نوآوري در كاربرد واژه ها و تركيبات اضافي و وصفي، كاربرد ويژه افعال و ديگر اجزاي عبارات وعنايت خاص سراينده به كاربرد معتنابه برخي از آرايه هاي ادبي از ويژگيهاي سبكي اوست. پسروي او از امهات آثار پارسي و عربي بيانگر وسعت اطلاعات و تامل در آثار اسلاف اوست. كاربرد اصطلاحات عرفاني خاص از جمله فياض مطلق، حضرت جامع، شاهد غيب، رش نور، فيض، فقر، فنا و... بيانگر گرايش خاص مولف به عرفان و تصوف و تجارب ناب روحاني است. و اما پژوهش حاضر در پي پاسخگويي به دو سوال اصلي و محوري زير است: ـ توجه عمده مولوي كرماني در به كارگيري مفاهيم واصطلاحات عرفاني آرايه هاي ادبي و پسروي از پيشينيان سخن در چه مواردي خلاصه ميشود؟ ـ ابداع و نوآوري به ويژه بهره گيري از واژه ها و تركيبات اضافي و وصفي، صفات مركب و مقلوب و... در نگاه سراينده از چه جايگاهي برخوردار است؟

Moshtâqiehʹs Odes are the gnostic poems of Mirzâ Mohammad Taqi who is well-known as Mosaphar Ali Shâh or MolaviKermâni. This lyric collection contains of 126 gnostic odes which were composed by this poet. What is being inferred from this text indicates the knowledge of that poet, the Hadiths, gnostic notions and expressions, literal devices, astronomical rules, knowledge of words, etc. The use of linguistic rules and Arabic combinations such as innovation in using words, additional and descriptive combinations, the especial application of verbs and the other elements of expressions as well, the attention of that poet to the allocation of meanings to some of the literary devices are the features of his style. His reversion (regression) from the implications of Arabic and Persian works indicates the broad knowledge and thoughts in his Islamic works. The use of especial gnostic notions such as Logic Munificent, the Great Holiness, the Unseen Witness, the importance of light, grace, poverty, fate, etc. show the tendency of writer to the gnostic and Sufism notions and also the especial spiritual experiences. The present paper aimed to study these two main questions: - What is the result of MolaviKermaniʹ attention toward the use of gnostic notions and expressions of literary devices and his regression from the preceding points? - What is the place of innovation, in particular the use of descriptive and additional combinations, words, the composite adjectives, etc. in the thought of this poet?