تعيين نرم‌هاي دريس براي نه عنصر غذايي در برگ‌هاي هلوي استان گلستان

Determination of DRIS norms for nine nutrients in peach leaves of Golestan province

تجزيه گياه ابزار عملي و مفيدي است كه براي پايش وضعيت تغذيه درختان ميوه، توصيه مقاديركودي و افزايش كارآيي كودها استفاده مي‌شود، مشروط بر اين‌كه نتايج تجزيه شيميايي به‌ درستي تفسير گردد. روش تلفيقي و توصيه كودي دريس، يك سيستم جامع تفسير نتايج تجزيه گياه است كه تا حد زيادي نارسايي هاي روش حد بحراني و دامنه كفايت را مرتفع ساخته است. هدف از اين پژوهش تعيين نرم هاي دريس براي تفسير نتايج تجزيه برگي هلو مي‌باشد. نمونه هاي برگ از 61 باغ در سطح استان گلستان در تيرماه سال‌هاي 1388 و 1389 جمع آوري و غلظت عناصر نيتروژن، فسفر، پتاسيم، كلسيم، منيزيم، آهن، منگنز، مس و روي در آن‌ها تعيين شد. براساس عملكرد 30 كيلوگرم هلو به ازاي هر درخت، باغات به دو جامعه عملكرد كم (32 باغ) و عملكرد زياد (29 باغ) تقسيم شد. يك بانك اطلاعاتي با 7000 داده شامل عملكرد باغات و غلظت برگي عناصر غذايي ايجاد گرديد. با استفاده از نرم‌افزار مايكروسافت اكسل، تعداد 45 فرم بيان بر اساس بزرگترين نسبت واريانس (SB/SA) و روند تغيير غلظت عناصر در طول فصل رشد، به‌عنوان مناسب‌ترين نرم‌هاي استاندارد دريس درختان هلو معرفي شدند. ميانگين غلظت عناصر غذايي به‌عنوان ارقام مرجع براي ازت، فسفر، پتاسيم، كلسيم و منيزيم به‌ترتيب 46/2، 24/0، 29/2، 03/2 و 56/0 درصد و براي عناصر آهن، منگنز، مس و روي به‌ترتيب 7/132، 5/32، 5/14 و 9/42 ميلي‌گرم بر كيلوگرم به‌دست آمد. همچنين شاخص هاي دريس براي 9 عنصر غذايي مذكور محاسبه گرديد. اين نرم‌هاي دريس براي تشخيص اختلالات تغذيه‌اي درختان هلو قابل استفاده هستند. واژه‌هاي كليدي: دريس، نرم، عنصر غذايي، هلو

Plant analysis is a useful and practical tool in monitoring orchards nutritional status, recommending fertilizer rates and increasing fertilizer efficiency, provided that chemical analysis results are correctly interpreted. Diagnosis and recommendation integrated system (DRIS) is a comprehensive approach for interpretation of plant analysis results which does not have limitations of the critical value approach (CVA) and sufficiency range approach (SRA). The aim of this study is to establish DRIS norms to interpret the results of peach tree leaf analysis. Leaf samples were collected from 61 peach orchards throughout the province during July of 2009 and 2010 and analyzed for N, P, K, Ca, Mg, Fe, Mn, Zn, and Cu concentrations. On the yield basis of 30 Kg/tree, the peach orchards were divided into two groups of low (32 orchards) and high (29 orchards) yielding populations. An information databank with 7000 records including orchards yield and foliar nutrients concentration was developed. 45 expression forms, based on the greatest variance ratio (SB/SA) and the foliar concentration of nutrients during growth stage, were presented as the best reference DRIS norms for peach trees, using the Microsoft Excel™ software. Average of nutrients concentration as a reference values for N, P, K, Ca and Mg and Fe, Mn, Cu and Zn were obtained 2.46, 0.24, 2.29, 2.03 and 0.56 %, and 132.7, 32.5, 14.5 and 42.9 mg/kg, respectively. The Indices DRIS for the 9 nutrients were also calculated. The defined DRIS norms are applicable for the nutritional disorders diagnosis of peach trees. Keywords: DRIS, Norm, Nutrient, Peach