تحليل توزيع مكاني- زماني بارش با استفاده از روش زمين آمار در حوضه آبخيز بابلرود

Temporal and Spatial Distribution Analysis of Precipitation Using Geostatistical Method of Babolrud Basin

يكي از بزرگترين مسايل پيچيده زيست محيطي، مساله نوسانات غيرمنتظره آب و هوايي و آثار مخرب آن در آينده است. مطالعات تغييرات بارندگي به عنوان اساسي ترين متغير اقليمي، راه گشايي در شناخت بيشتر اين مساله است. امروزه روش هاي زمين آماري براي ميان يابي اطلاعات ايستگاه هاي باران سنجي و بررسي تغييرات مكاني و زماني بارش نقش مهمي در برنامه ريزي هاي آبي هر كشور دارد. در اين مطالعه به كمك تكنيك زمين-آماري و با اطلاعات بارش 30 ساله 5 ايستگاه باران سنجي حوضه آبخيز بابلرود، خصوصيت اقليمي بارش مطالعه شد. نقشه هاي رقومي خطوط هم بارش به روش كريجينگ و با استفاده از قابليت ArcGIS در تحليل هاي زمين آماري، تهيه گرديد. بررسي ها نشان داد كه تمامي ايستگاه هاي مورد بررسي كم ترين ميزان بارش ماهانه را در خرداد ماه دريافت كرده اند. بيش ترين بارش ماهانه در ايستگاه هاي جنوبي در ماه مهر و در دو ايستگاه مياني و شمالي در آذر ماه بوده است. بدليل ورود توده هاي هوايي سيبري و مديترانه اي به منطقه بيش ترين بارش فصلي در دوره هاي سرد، فصول پاييز و زمستان بوده است. بيش ترين و كم ترين دامنه تغييرات بارندگي در ماه هاي آبان و بهمن و رژيم بارش در منطقه، نامنظم با ضريب تغييرات سالانه درازمدت بالاتر از 40 درصد بوده است.

One of the biggest and most complex environmental problems is the unexpected climactic changes and its impact in the future. Study on precipitation changes, as a very important variable, is a key to better understanding of this problem. Geostatistical methods for spatial interpolation of precipitation data of rain gauge stations nowadays play an important role in water planning in every country. In this study, using geostatisticaltechniquesand30year precipitation data measured at 5 stations of Babolrud Basin, rain climatic characteristics are studied. The contour map for precipitation were generated using geostatistical (Kriging) approach in ArcGIS. Investigations show that all station has the lowest monthly precipitation in June. The highest monthly precipitations are recorded in two southern stations in October and two northern Stations in the middle of December. The highest precipitation was received during the colder seasons, autumn and winter, due to Mediterranean to Siberian air mass entering the region. The highest and lowest precipitation were in the months of November and February, and the range of precipitation regimes in the region was irregular with a long term annual variation coefficient of above 40%.