برآورد مدل جديدي از سيكل‌هاي تجاري سياسي: مورد مطالعه ايران

New political business cycle: The case of Iran

اتكا به درآمدهاي نفتي به نوعي باعث استقلال دولت از درآمدهاي مالياتي شده و اين مساله به تفكيك و جدايي بيش‌تر ترتيبات دولت از ترتيبات اجتماعي ختم مي‌شود كه امروزه به نظريه شكاف ميان ملت- دولت در ادبيات علوم اقتصادي و سياسي معروف است. از آنجا كه شكاف و جدايي ميان اين ترتيبات منجر به بي‌ثباتي سياسي مي‌شود، اين مقاله مي‌كوشد به نقش بي‌ثباتي سياسي در نوسانات و سيكل‌هاي تجاري بپردازد. بر اين اساس، نقش متغير بي‌ثباتي سياسي در كنار مجموعه‌اي از متغيرهاي سياست‌هاي مالي، پولي و متغير واردات كالاهاي واسطه‌اي و سرمايه‌اي در ايجاد نوسانات و سيكل‌هاي تجاري، در قالب يك مدل خودتوضيح برداري ساختاري بررسي مي‌شود. در اين مقاله از توليد ناخالص داخلي به عنوان سيكل مرجع و درآمدهاي نفتي به عنوان عامل محركه اصلي استفاده شده است. نتايج به دست آمده حكايت از آن دارد كه نقش طرف عرضه و سياست مالي تقريبا همسان و در دامنه حدود 40 درصد بوده و متغيرهاي پولي، نرخ ارز و ترازپرداخت‌ها حدود 2 تا 10 درصد نوسانات را توضيح مي‌دهد. متغير بي‌ثباتي سياسي در سال‌هاي ابتدايي تقريبا 40 درصد تغييرات را به خود اختصاص مي‌دهد، اما به مرور اين سهم كاهش يافته و به حدود 26 درصد مي‌رسد. در شكل تعديل شده اين متغير به نظر مي‌رسد كه كليات مدل با مدل اوليه تفاوت چنداني ندارد؛ اما اثر شوك بي‌ثباتي سياسي بر شوك توليد همانند وضعيت مدل اول قابل توجه، مثبت و كاملا معني‌دار است. نتايج تحليل واريانس توليد ناخالص داخلي بر اساس الگوي اول تعديل‌شده نشان مي‌دهد سهم شوك بي‌ثباتي سياسي در مدل تعديل‌شده از حدود 20 درصد اندكي كاهش يافته و حدود سه سال در همين سطح مانده و سپس در سال‌هاي بعد به حدود 9 درصد تقليل يافته است.

Reliance on oil income leads to some kind of independence on the part of the government from tax revenues. This results in a wider gap between the government’s arrangements and those of social ones. Today, this gap is known as Nation-Government Gap in the literature of economics and politics. The gap between the above-mentioned arrangements leads to political instability. Therefore, in this paper, while defining in stability variable, an attempt is made to study the role of political instability during the period 1974-2007. On this basis, using SVAR model, the role of political instability as well as some such variables like fiscal and monetary policies and also , the import of in-termediate and capital goods in creating business cycles will be analyzed . In this paper, fluctuation in GDP is used as the main cycle and oil income as the major impulse fac tor. The results show that the role of the supply side shock of the economy and the fiscal policy is nearly similar and is somewhere within a range of 40%.Furthermore, findings illustrate that, monetary variable, such as exchange rate as well as balance payment explain from 10% up to 29% of fluctuation. Besides, government’s expenditure shock up to 23%-35% and production shock up to 14%-50%, and political instability variable accounts for considerable portion of the fluctuation. political instability shock variable accounts for 40% of changes in the first few years. However, this share decreases overtime and it approximates 26%. In the modified version of this variable, it seems that the basic structure of the model has not drastically changed from the first one. However, it appears that the effect of the shock of political instability on production is similar to that of the first model. The results obtained from the analysis of GDP variance based on the modified version of the first model suggest instability shock in the modified version of the model has decreased for 40% to up to 20% and afterwards decreases to 9% over the years .