فاكتورهاي پيش بيني كننده مرتبط با انجام رفتارهاي خود مراقبتي در بين بيماران ديابتي نوع 2 با بهره گيري از مدل اعتقاد بهداشتي

Predicting Factors Related to Self-care Behaviors among Type 2 Diabetic Patients based on Health Belief Model

زمينه و هدف: ديابت شايع ترين و مهمترين بيماري متابوليك در انسان است و مديريت آن از طريق انجام رفتارهاي خود مراقبتي الزامي است. بنابراين مطالعه حاضر با هدف بررسي فاكتورهاي پيش بيني كننده مرتبط با انجام رفتار خودمراقبتي بيماري ديابت با بهره گيري از مدل اعتقاد بهداشتي طراحي و انجام شد. روش: اين مطالعه توصيفي-تحليلي بر روي 390 نفر از بيماران ديابتي نوع 2 مراجعه كننده به مركز تحقيقات ديابت شهر همدان انجام شده است. آزمودني ها به روش نمونه گيري تصادفي ساده انتخاب شده و پرسشنامه اي كه شامل سازه هاي مدل اعتقاد بهداشتي، رفتارهاي خودمراقبتي و اطلاعات جمعيت شناختي بود، از طريق مصاحبه با بيماران تكميل گرديد. داده ها با نرم افزار SPSS-19 و با آزمون هاي آماري ضريب همبستگي پيرسون، تي دانشجويي، آناليز واريانس و رگرسيون خطي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها: طبق يافته ها، مدل اعتقاد بهداشتي توانست 6/29 درصد از بسامد انجام رفتار خودمراقبتي را تبيين نمايد. در مدل رگرسيوني سازه هاي خودكارآمدي درك شده، شدت درك شده، موانع درك شده و حساسيت درك شده سهم معني داري در پيش بيني انجام رفتار خودمراقبتي داشتند. اختلاف معني داري در ميانگين نمره رفتارهاي خودمراقبتي در خصوص سطح تحصيلات و سابقه خانوادگي ديابت در آخرين مراقبت بيماران مشاهده شد(05/0P < ). نتيجه گيري: نتايج حاصل از اين مطالعه نشان مي دهد كه بكارگيري مدل اعتقاد بهداشتي ابزاري اثربخش براي پيش بيني رفتارهاي خودمراقبتي در بين بيماران ديابتي مي باشد.

Background and Aim: Diabetes is a disease with long cardiovascular, renal, eye and neural complications. Management of the disease requires a certain degree of self-regulation. The aim of this study was to investigate the predicting factors related to self-care behaviors among type 2 diabetic patients based on Health Belief Model(HBM). Material and Methods: This cross-sectional study was carried out on 390 diabetic patients referred to Hamadan Diabetes Research Center who were recruited with a simple sampling method. The participants completed a self-administered questionnaire including demographic characteristics, self-care behaviors and HBM construct. Data was analyzed by SPSS-19 using coefficient correlation, T-Test, One-way ANOVA, liner regression. Results: According to the results, Health model explained 29.6% of the variance in frequency of self-care behaviors. Perceived self-efficacy, perceived severity, perceived barrier and perceived susceptibility were the best significant predictors (P < 0.05). Significant differences in average score of self-regulation behaviors in related to education level and family history in last care were seen (P < 0.05). Conclusion: These findings suggest that applying Health Belief Model would be an efficient tool for predicting self-care behaviors among diabetic patients