مقايسه خصوصيات فيزيكي و شيميايي نفت مخزن آسماري، ميادين واقع درحاشيه شمال شرق دزفول فروافتاده

Comparison of Physical and Chemical Properties of Asmari Reservoir Oil in the Oil Fields Situated in N.E. Dezful Embayment

ميادين مسجد سليمان، هفت‌كل، پرسياه و نفت سفيد از ميادين توليدي هستند كه در حاشيه جبهه كوهستاني شمال شرق دزفول فروافتاده قراردارند. در اين كار تحقيقاتي جهت تعيين ويژگي‌هاي نفت مخزن آسماري از ديدگاه ژيوشيميايي، خواص فيزيكي و شيميايي نمونه‌هايي از نفت خام اين ميادين مورد مطالعه قرار گرفته است. با توجه به پارامترهاي فيزيكي به‌دست آمده از نمونه‌هاي نفتي و خصوصيات نفت‌هاي موجود در چاه‌هاي تحت مطالعه، دو روند شناسايي گرديد. يك روند شمال غربي- جنوب شرقي كه با كاهش كيفيت نفت و افزايش ميزان سولفور همراه است و يك روند جنوب غربي- شمال شرقي كه در آن نيز كاهش كيفيت نفت با كاهش مقادير سولفور ديده مي‌شود. با توجه به نتايج حاصل از آناليزهاي كروماتوگرافي گازي بر روي نمونه‌هاي نفت، درصد برش‌هاي مختلف هيدروكربني، مقادير عناصر نيكل و واناديوم، پارامترهاي پريستان و فيتان، توزيع آلكان‌هاي نرمال، انديس ارجحيت هيدروكربني و مقادير ايزوتوپي 13C، مشخص شد كه نفت‌هاي تجمع يافته در مخزن آسماري در اين ميادين از نوع پارافينيك-آروماتيك (در روند شمال غربي- جنوب شرقي) و تا اندازه‌اي افزايش پايه نفتنيكي(در روند جنوب غربي- شمال شرقي) بوده و از سنگ(هاي) منشا با كروژن نوع II و III با بلوغ متوسط تغذيه شده‌اند كه در محيط دريايي و احيايي رسوب كرده‌اند. نفت هاي تجمع يافته در اين ميادين تحت هيچ گونه فرآيند دگرسايي قرار نگرفته‌اند.

Masjid-e-Solyman, Haft kel, Par-e-Siah and Naft Safid are productive oil fields, which are located in mountain front of NE Dezful Embayment. In this research, in order to determine the physical and chemical properties of Asmari oils from geochemical viewpoints, a few oil samples were subjected to geochemical analyses.Based on physical properties such as SARA test, API, K.Viscosity, sps. Gravity and sulfur contents of studied oils, two trends were identified. A NW-SE trend, in which decrease of oil quality and slight increase in sulfur content and the second trend with SW-NE direction, in which decrease of oil quality and sulfur content can be observed. Based on geochemical parameters such as Pri/Phy, Ni/V ratios, different fractions of oils and 13C isotope values, Asmari oils in NW-SE direction show paraffinic-aromatic properties, while moving from SW towards NE oilfields, naphthenic quality of oils are pronounced. The oils accumulated in these reservoirs are generated from a marine source rock(s), with kerogen type II and III, which have been deposited in an anoxic environment. No indication of oil alteration has been observed for accumulated oils in these reservoirs.