وضعيت استقلال عملكردي فعاليت‌هاي جسماني سالمندان: يك مطالعه جمعيتي

Functional independence level of physical activities in elderly people: a population-based study

سالمندي دوره‌اي از زندگي است كه طي آن سالمندان در معرض تهديدات بالقوه‌‌اي نظير ناتواني‌هاي جسمي و ذهني هستند و در موارد زيادي استقلال فردي آنها مورد تهديد قرار مي‌گيرد. هدف اين مطالعه تعيين سطح استقلال عملكردي فعاليت‌هاي جسماني سالمندان در شهر بندرعباس بود. دراين مطالعه مقطعي تعداد 421 نفر از افراد بالاي 60 سال ساكن شهر بندرعباس به‌صورت نمونه‌گيري خوشه‌اي از 21 نقطه مختلف شهر انتخاب شدند. در هر خوشه با مراجعه به منازل افراد با 20 نفر سالمند واجد شرايط مصاحبه و پرسشنامه‌هاي استاندارد فعاليت‌هاي روزمره زندگي ADL) - Activities of Daily Living) و فعاليت‌هاي ابزاري روزمره زندگي (IADL- Instrumental Activities Daily Living) كه نسخه فارسي آن معتبر شده است جمع‌آوري و از طريق برنامهSPSS17 تجزيه و تحليل شد. در كل 421 نفر سالمند با ميانگين سني (9/6±7/66) مورد مطالعه قرار گرفتند. از ميان اين افراد 9/49 درصد مرد و 1/50 درصد زن و 2/38 درصد بي سواد بودند. براساس نتايج 8 نفر ( 9/1 درصد) سالمندان از نظر انجام فعاليت‌هاي روزمره زندگي و تعداد 92 نفر (1/22 درصد)‌ از نظر انجام فعاليت‌هاي ابزاري زندگي كاملا وابسته بودند. سالمندان بيشترين استقلال را در غذا خوردن (99درصد) و استفاده از تلفن (9/91درصد) و كمترين استقلال را در راه رفتن (5/80) و انجام تعميرات جزيي منزل (3/36 درصد) داشتند. نتايج مطالعه نشان داد كه انجام فعاليت ابزاري و روزمره سالمندان با متغيرهاي سن، تاهل، سطح سواد و وضعيت اجتماعي اقتصادي افراد ارتباط داشت (05/0 > P). براساس يافته‌هاي اين پژوهش اكثريت سالمندان درانجام فعاليت‌هاي ابزاري كه نياز به توان جسمي بيشتري دارد به اطرافيان خود وابسته هستند كه اين وابستگي در سالمندان مجرد با سن بيشتر، تحصيلات كمتر و وضعيت اقتصادي پايين‌تر بيشتر است. اين مطالعه توصيه مي‌كند مطالعات تحليلي در خصوص تاييد عوامل موثر برانجام فعاليت‌هاي فيزيكي در سالمندان صورت گيرد.

Objective (s): Functional dependence in physical activities is one of the most important health problems among elderly people. This study aimed to examine functional independence level of physical activities among elderly people living in Bandar Abbas, Iran. Methods: This cross-sectional study was conducted among 421 old adults aged over 60 living in Bandar Abbass, Iran. Using multi-stage sampling method, the participants were randomly selected and completed two valid questionnaires of the Activities of Daily Living (ADL) and the Instrumental Activities Daily Living (IADL). Data were analyzed using SPSS17 software. Results: The mean age of participants was 66.7 ± 6.9) and %49.9 was male and % 50.1 was female. According to the results, 1.9 % of elderly (n=8) and 22.1% (n=92) were dependent while doing their daily and instrumental activities respectively. There were significant differences between different groups of participants in terms of doing daily activity due to their age, marital statu, education level and socio-economic factors (P < 0.05). Conclusion: The results showed that majority of participants could do their daily activities without help. However, high percentage of elderly need help to do the instrumental activities.