بررسي تصفيه‌پذيري پساب واحدهاي نمك‌زدايي نفت خام به‌روش تقطير خورشيدي

A Study on Treatability of Desalter Unit Wastewater by Solar Still Method

هدف از انجام اين پژوهش، بررسي فرآيند نمك‌زدايي و استفاده مجدد از پساب‏هاي نمكي همراه نفت با استفاده از حوضچه‌هاي تقطير خورشيدي تا حد استاندارد آب آبياري و كشاورزي است. يكي از معضلات صنايع نفت و گاز، وجود پساب‌هاي نمكي با مقدار نمك‌هاي محلول بالا و باقي‌مانده مواد نفتي است. معمولاً روش‏هاي متداول تصفيه براي اين نوع پساب‌ها قابل استفاده نيست و براي تصفيه آنها نياز به استفاده از فناوري‏هاي نوين و صرف هزينه‌هاي زياد است. از طرف ديگر، با توجه به وجود مساحت كافي براي احداث حوضچه‌هاي تقطير خورشيدي و تابش مناسب خورشيد و همچنين تعداد زياد روزهاي آفتابي در مناطق نفت‌خيز جنوب ايران، مي‌توان از روش تقطير خورشيدي استفاده نمود. در اين پژوهش براي دست‌يابي به اهداف بالا سه حوضچه كاملا يكسان با پوشش متفاوت كف با مساحت حدود m2 1 ساخته و در محل پژوهشگاه صنعت نفت نصب و راه اندازي شد. اين حوضچه‌ها با آب شهري و پساب همراه نفت، آب‌گيري شد و با انجام چندسري آزمايش، اثر پارامترهاي پوشش متفاوت كف حوضچه و همچنين عمق بهينه پساب درون دستگاه مورد بررسي قرار گرفت. در ادامه كيفيت آب توليد شده از سه حوضچه تقطير خورشيدي از نظر چند پارامتر اندازه‌گيري شد و با استانداردهاي فاضلاب تصفيه شده براي مصارف كشاورزي و آبياري مورد مقايسه قرار گرفت. نتايج نشان داد با استفاده از اين حوضچه‌ها به سمت جنوب جغرافيايي با شيب 30 درجه براي سطح شيشه‌اي رو به خورشيد و استفاده از پوشش‌هاي تيره كف حوضچه و عمق cm 2 پساب داخل حوضچه‌ها مي‌توان پساب‌ همراه نفت را به استثناي مقدار مواد نفتي تا حد استانداردهاي آبياري و كشاورزي تصفيه نمود. مقدار آب تصفيه شده در يك شبانه‌روز در فصل بهار حدود 3 تا lit 4 به ازاي m2 1 سطح حوضچه به‌دست آمد.

The aim of this study is desalination and reuse of produced water by using basin solar still distillation to meet agricultural irrigation standards. The produced water is one of the main obstacles in oil and gas industries. The produced water contains high dissolved solid, oil and hydrocarbons, and other pollutants. Conventional treatment methods are not applicable and advanced technology and spending more money is needed for the treatment of the produced water. Availability of sufficient areas, high solar radiation, and a high number of sunny days in the south of Iran are suitable parameters for solar distillation by using basin solar stills. In the current work, to achieve the above aims, three basin solar stills with an area of about one square meter and different bottom surface covers were made and installed in Research Institute of Petroleum Industry. Water and the produced water entered the three basin solar stills with different water depth. Then, with running some tests, optimum water depth and bottom surface cover for the production of more treated water were determined. The results showed that the basin solar still with a 30-degree slope for glass surface, dark bottom cover, 2-centimeter depth of produced water, and positioned to the south geographical side can treat the produced water according to agriculture irrigation standards except for oil content. In the spring season, the amount of treated water was about 3 to 4 liters per square meter of basin solar still area.