ابن راوندي و دفاع از انديشه كلامي كوفه

ابن الراوندي و دفاعه عن الافكار الكلاميه في الكوفه

ابن راوندي در دوره اي، معتزلي بوده و سپس به اماميه گرايش پيدا كرده است. نوشتار حاضر بر آن است به اين مسيله بپردازد كه ابن راوندي در چارچوب كدام يك از گرايش هاي فكر امامي، مذهب اماميه را پذيرفت؛ و آيا او با توجه به گرايشات اعتزالي اش به نوعي، روش و محتواي انديشه معتزله را در كلام اماميه وارد و ادبيات خاصي را در كلام اماميه ايجاد كرد، يا اين كه صرفاً با جريان عموميِ كلام اماميه پيش از خود همراه شد؟ با هدف روشن شدن وضعيت كلام شيعه در طول سده سوم هجري و هم چنين آشكار كردن وضعيت انديشه اماميه ميان دو مدرسه كلام اماميه در كوفه و بغداد، با روش مقايسه انديشه هاي ابن راوندي با هشام بن حكم، به عنوان نماينده شاخص كلام اماميه در كوفه، اين فرضيه پي گيري شد كه ابن راوندي را مي توان ادامه-دهنده منهج كلامي اماميه در كوفه دانست. به نظر مي رسد، ابن راوندي در تقابلي غيرخصمانه با معتزله تلاش كرد از طريق احياي‌ مدرسه كلام اماميه در كوفه، منظومه معرفتي اماميه را تبيين كند.

Ibn Rawandi was Muʹtazili for a period and then became Imami. The author of the present article tries to deal with the issue by answering the following questions: How Ibn Rawandi accepted the Imami school and within the framework of which Imami intellectual trends? Has he, considering his Muʹtazili tendencies, somehow introduced the methods and content of the Muʹtazilah thoughts into Imami theology and thereafter created a certain literature in Imami theology or just followed the general flow of theology before him? With the aim to clarify the situation of Shia theology in the third century AH, as well as a clear idea of the Imami thought in theology school of Kufa and Baghdad, by way of comparison between Ibn Rawandi thoughts and Hisham ibn Hakam, the representative of the Imami theology in Kufa, the author of the paper concludes that Ibn Rawandi can be considered a follower of Imami theological method in Kufa. It seems that, Ibn Rawandi in a friendly encounter with Mu’tazilites attempted to explain the cognitive system of Imamia through revival of the Imami School of Theology in Kufa.