ارزيابي رويكردهاي اقتصاد تطوري و ريشه هاي فكري آنها

Approaches to Evolutionary Economics and its Intellectual Roots

با نگاه به سير تاريخي مطالعات صورت گرفته در چارچوب اقتصاد تطوري مي توان به سبقه طولاني اين رويكرد اشاره نمود. به طوري كه طيف مطالعات صورت پذيرفته در اين حوزه، ديدگاه هاي ِ ماركسيست هاي اوليه تا نيوليبراليست هاي اتريشي را در بر مي گيرد، اما نقطه عطف اين مطالعات كه زمينه را براي گسترش اين رويكرد بيش از گذشته فراهم نمود، انتشار كتاب «يك نظريه تطوري از تغيير اقتصادي» توسط نلسون و وينتر بوده است. در اين مقاله، تلاش گرديده تا به اقتصاد تطوري به عنوان يكي از رويكردهاي رقيب در مقابل رويكرد متعارف، پرداخته شود. در ارتباط با جايگاه رويكرد تطوري در جريان هاي فكري متعارف بايد عنوان نمود كه تمركز ديدگاه هاي متعارف در تحليل مسايل عمدتاً بر روي مدل هاي ايستا و بحث هاي تسويه بازار و تخصيص بهينه بوده و اين تمركز كماكان نيز برقرار است، اما در نيمه اول قرن بيستم و با اهميت يافتن مساله رشد اقتصادي، ارايه ديدگاه هاي بديل در اين حوزه با تحولات قابل ملاحظه اي روبه رو گشت كه از جمله آنها مي توان به مطرح شدن نقش نوآوري در اين نظريه ها اشاره نمود كه در نهايت خود را در قالب مدل هاي رشد تطوري مطرح نموده اند. در مورد جريان هاي فكري رقيبِ جريانِ متعارف نيز بايد اشاره نمود كه تاثير رويكرد تطوري بر جريان هاي فكري مختلف قابل پيگيري و بررسي است كه در اين مقاله تلاش گرديده تا به برخي از آنها، همچون مكتب تاريخي آلمان، شومپيترين ها اشاره نمايد. در بخش ديگر اين مطالعه، به وجوه مشترك مفهومي در ديدگاه هاي مطرح در رويكرد تطوري به اقتصاد، همچون تغيير و تحول، تدريج گرايي، تنوع، و عقلانيت محدود پرداخته شده و سپس برخي وجوه تمايز همچون بهينه بودن تطور و به كارگيري مفاهيم زيستي مورد بحث و بررسي قرار گرفته است. همچنين در نهايت به سه جريان فكري اقتصادي (شامل اتريشي ها، نيوشومپيترين ها و نهادگرايان شناختي جديد) اشاره گشته و تلاش گرديده تا به رويكرد فكري آنها در ارتباط با اصول تطوري پرداخته شود.

Casting a chronological glance at the trend of studies in the evolutionary economics area suffices to come to the point that the approach enjoys a long historical background. It is to say that the studies conducted in this area consist of miscellaneous thoughts ranging from insight of early Marxists to Austrian neo-liberalists. Nevertheless, a landmark study that paved the way for the development of the approach was Nelson & Winter’s 1982 book "An Evolutionary Theory of Economic Change". This article tries to study the Evolutionary Economics as a rival approach vis-à-vis the mainstream one. As for the mainstream approach, it is to be noted that the analysis of issues is basically focus on static models, continuous market clearing and optimum allocation. Yet, in the first half of the twentieth century and amid growing importance of economic growth-related topics, alternative perspectives were considerably developed. Accordingly, the introduction of innovation concept in the growth theories played a great role in the formation of evolutionary growth model. As for the intellectual thoughts rival mainstream approach, it should be claimed that the influence of evolutionary approach on diverse schools of economic thought are detectable. This article tries to go over some of them including German Historic School and Schumpeterian. Moreover, the researchers, in another part, discussed the concepts such as gradualism, diversity and bounded rationality as the common conceptual aspects observable among ideas of prominent thinkers of evolutionary approach along with some distinguishing concepts such as optimality and biological concepts. Eventually, the intellectual approach of three streams of economic thought, namely, Austrian, Neo Schumpeterian and Cognitive New Institutionalism were discussed as far as the evolutionary principles is concerned.