تحليل سياست‌گذاري قانون ساماندهي مد و لباس مجلس شوراي اسلامي بر اساس مدل فرايندي

A Policy Analysis of Majlis’s Law on Organizing Fashion and Costume, Based on Process Model

پس از تاسيس نظام جمهوري اسلامي و متاثر از فضاي ديني، پوشش و كيفيت آن در ايران به عنوان يك مسيله عمومي شناخته شده و قوانين و سياستهاي مختلفي در راستاي ترويج و تثبيت پوشش اسلامي در ادارهها و اماكن دولتي و سپس در اماكن عمومي به تصويب رسيد. در ميان قوانين گوناگون حوزه پوشش، قانون ساماندهي مد و لباس مجلس شوراي اسلامي، اولين قانوني است كه به طور مستقيم به بحث مد و لباس توجه ويژه داشته است. در اين نوشتار با بهرهگيري از روش كيفي (سندپژوهي و مصاحبه)، فرايند سياست‌گذاري اين قانون، بر اساس مدل فرايندي تحليل شده و مورد ارزيابي قرار گرفته است. بهرهگيري از اسناد و گزارشهاي موجود و مصاحبه با كارشناسان و دستاندركاران اين مهم در چارچوب فرايند سياست‌گذاري (تعيين مساله، شناسايي راهحل، تصميمگيري، اجرا و ارزيابي) ما را به اين نتيجه رساند كه بخش عمده‌اي از ماده‌هاي قانون فوق اجرايي نشده و يا به صورت ناقص اجرا شده است. همچنين اين قانون، در عين برخورداري از نقاط قوتي از قبيل وجود رويكرد حمايتي، تشويقي و ايجابي، بسيج تمامي دستگاههاي مرتبط و... نقاط ضعفي همچون عدم طرح ساختاري فراتشكيلاتي براي كارگروه ساماندهي مد و لباس، عدم تخصيص اعتبار و بودجه كافي و ناديده گرفتن بخش خصوصي و... دارد كه مانع تسريع در اجرايي شدن قانون شدهاند.

Once established, the Islamic Republic system recognized a specific dress code conforming with the overall Islamic lifestyle as a public issue, hence endeavoring to codify and promote the Islamic dress in both official and public domains. Among the related regulations, the Law on Organizing Costume and Fashion passed by Majlis is the first of its kind that deals with the issue both directly and indirectly. In this article, by using a quality method (consulting documents and interviewing)the process of related policymaking has been examined on the basis of a process model. The results obtained through the above-mentioned method consisting of defining the problem, finding the solution, decision-making, execution and evaluation, show that a large part of the law ,either partially or totally, hasnʹt been implemented yet. In addition, this law next to its strong points such as positive and encouraging approach and mobilizing all related organizations has also some weak points, namely lacking in a supraorganizational structure for the responsible team and sufficient budjet, and overlooking the private sector which can hinder the timely implementation of the law.