بررسي كارايي مدلSINMAP در پهنه بندي خطر زمين لغزش (مطالعه موردي حوزه آبخيز سد ايلام)

Investigation of Efficiency of SINMAP Model for Landslide Hazard Zonation(Case Study: Ilam Dam Basin)

ايران با توجه به ويژگي هاي زمين ريخت شناسي، زمين شناسي و آب و هوايي از جمله كشورهايي مي باشد كه در اثر وقوع زمين لغزش ها هر ساله متحمل خسارات سنگين مي گردد. با توجه به اينكه بسياري از خسارات ناشي از زمين لغزش به دليل عدم رعايت اصول صحيح در گسترش مناطق مسكوني، ساخت سدها، احداث راه ها و تاسيسات و غيره بوجود آمده اند، لزوم شناخت مناطق حساس به زمين لغزش از اهميت بسياري برخوردار است. در اين مطالعه با استفاده از مدل SINMAP ، نقشه خطر زمين لغزش در حوزه سد ايلام تهيه گرديده است. در اين حوزه هر ساله حجم زيادي از رسوبات وارد رودخانه اصلي و سپس وارد درياچه سد مي گردد. جهت انجام پژوهش ابتدا ده دامنه به طور تصادفي (شامل دامنه هاي لغزشي و پايدار) انتخاب گرديدند. سپس پارامترهاي فيزيكي و مكانيكي خاك (شامل بافت خاك، هدايت هيدروليكي، زاويه اصطكاك داخلي خاك، چسبندگي خاك) محاسبه گرديد. نتايج حاصل از اجراي مدل SINMAP در دامنه هاي مذكور، نشان مي دهد كه مدل SINMAP از دقت بالايي در پيش بيني خطر زمين لغزش در حوزه سد ايلام برخوردار است. بر اساس نقشه پهنه بندي خطر زمين لغزش با استفاده از مدل SINMAP در حوزه سد ايلام، 65 درصد منطقه در كلاس پايدار قرار گرفته است. دو كلاس پايداري "متوسط" و" شبه پايدار" نيز هر كدام 10 درصد از سطح منطقه را به خود اختصاص داده اند و "كلاس هاي احتمال ناپايداري كمتر از 50% " تا " ناپايدار" نيز در مجموع 15 درصد از سطح حوزه سد ايلام را شامل مي شوند.

With respect to the topographic, geologic and climatic conditions, Iran is one of the countries that encounter heavy damages due to the landslide occurrence. As the most of damages caused by landslides are due to the incorrect principles in the development of residential areas, road building and etc, recognition of landslide susceptible area is very important. In this research, the landslide zonation map in Ilam dam basin has been provided using SINMAP model. In this study area, high rate of sediment load is entered to the river and finally is delivered to lake of Ilam dam. For doing this research, first, 10 hillslopes (stable and unstable) were selected randomly. Then, physical and mechanical characteristics of soils (like soil texture, hydraulic conductivity, internal friction angle and soil cohesion) were computed. The obtained results by running the SINMAP model, shows that this model has high accuracy for predicting the landslide in hillslopes. Based on the landslide hazard map by using the SINMAP model, more than 65% of study area has been located in stable class. The moderately stable and quasi-stable classes cover 10% of area, separately. Moreover, unstable classes (instability less than 50% and completely unstable) cover more than 15% of area in Ilam dam basin.