اثرات تجويز هورمون رشد بر دانسيته استخواني در خرگوش بالغ سالم

The effects of growth hormone administration on bone density in healthy adult rabbits

زمينه و هدف: اثرات هورمون رشد بر دانسيته استخوانی در افراد بالغ سالم بحث‌برانگيز است. اين مطالعه اثرات هورمون رشد را بر دانسيته استخوانی در شرايط كنترل‌شده در خرگوش بالغ سالم گزارش می‌دهد. روش بررسی: 20 خرگوش سفيد نيوزيلندی سالم بالغ از هر دو جنس انتخاب شدند. خرگوش‌ها به دو گروه آزمايش و كنترل تقسيم شدند. گروه آزمايش هورمون رشد و گروه كنترل نرمال‌سالين برای مدت سه ماه دريافت كردند. دانسيته استخوان‌های ران و بازو در اپی‌فيز بالايی، وسط شفت و اپی‌فيز پايينی به‌وسيله راديوگرافی همراه با گوه پله‌ای آلومينيومی و نرم‌افزار مناسب اندازه‌گيری شد. اندازه‌گيری‌ها پنج مرحله انجام شد، مرحله اول قبل و چهار مرحله بعد از تجويز هورمون رشد با فواصل سه هفته.  يافته‌ها: متوسط غلظت سرمی فاكتور رشد شبه انسولين تيپ يك (IGF-I) در گروه آزمايش بعد از تجويز هورمون رشد به‌طور معنی‌داری افزايش يافت (05/0P<). دانسيته استخوانی در گروه آزمايش در همه نواحی به‌جز اپی‌فيز پايينی ران افزايش يافت، اما اين افزايش تنها در ناحيه ميانی شفت استخوان ران نسبت به‌گروه كنترل تفاوت معنی‌داری نشان داد (05/0P<). در مرحله دوم در همه نواحی به‌جز اپی‌فيز پايينی ران دانسيته كمی كاهش يافت، ولی در مراحل بعدی افزايش دانسيته ديده شد.  نتيجه‌گيری: هورمون رشد دانسيته استخوانی (عمدتا استخوان كورتيكال) را در خرگوش بالغ افزايش می‌دهد. به‌علت شباهت اثرات ايجاد شده توسط هورمون رشد در خرگوش و انسان يافته‌های اين مطالعه پيشنهاد می‌كند كه خرگوش می‌تواند مدل مناسبی برای بررسی اثرات هورمون رشد بر استخوان در آكرومگالی، كمبود هورمون رشد و در انسان سالم بالغ باشد.

Background: The effects of growth hormone (GH) on bone density in healthy adults is controversial. This study was performed to evaluate the effects of GH administration on bone density under controlled conditions in healthy adult rabbits. Methods: Twenty healthy adult New Zealand white rabbits of both sexes were included in the study. The rabbits were divided into two groups. The experiment group received human GH and the controls placebo for three months. The density of femur and humerus were measured at proximal epiphysis, mid shaft and distal epiphysis by radiography, aluminum step-wedge and appropriate software. Measurements were performed in five stages, once before and four times after the administration of GH or placebo, with 3-week intervals. Results: The mean concentration of serum insulin-like growth factor I (IGF-I) increased significantly after GH administration (P<0.05) in the experiment group. Bone density generally increased in all regions except the distal epiphysis of femur in the test group, but significant difference were only seen in the midshaft of femur in comparison to the controls (P<0.05). In the second stage, bone density decreased slightly in all regions except distal epiphysis of femur, but it increased in the next stages. Conclusion: GH can increase bone density (mostly cortical bone) in adult rabbits. According to the similarities seen between growth hormone effects in rabbit and humans, this study suggests rabbits as a model for studying GH effects on bone density in acromegaly, growth hormone deficiency and even in healthy adult humans.