رفتارهاي فيزيولوژيك چغندر قند در واكنش به بيماري ويروسي ريزومانيا

Physiological Response of Sugar Beet to Viral Diseases of Rhizomania

بيماري ريزومانيا امروزه به عنوان يكي از مهمترين و مخرب ترين بيماري ويروسي در سطح مزارع چغندر قند جهان و ايران مطرح مي باشد. مطالعات زيادي با هدف شناخت اثرات فيزيولوژيكي بيماري ريزومانيا بر روي چغندر قند در ساير كشورهاي جهان انجام شده است، اما در شرايط اكولوژيكي ايران و بر روي تيپ هاي موجود از اين بيماري در كشور و همچنين ارقام داخلي تاكنون تحقيق جامعي انجام نشده است. براي اين منظور در سال 1389 آزمايشي با 4 رقم چغندر قند بريجيتا، زرقان، جلگه و رسول با ميزان تحمل متفاوت نسبت به اين بيماري در مشهد و زمين كاملاٌ آلوده انجام شد. نتايج اين تحقيق نشان داد كه بيماري ريزومانيا به شدت خصوصيات مورفولوژيكي و فيزيولوژيكي ارقام حساس را تحت تاثير قرار داد. اين بيماري موجب كاهش سطح سبز و كارايي فتوسنتزي برگها گرديد. علاوه بر اين از طريق ايجاد تغييرات مخرب در ريشه ذخيره اي و ريشه هاي فرعي سبب كاهش توانايي جذب اين اندام و در نهايت موجب كاهش شديد عملكرد ريشه ذخيره اي در ارقام حساس شد.

Rhizomania disease is one of the most important threats to worldwide and Iran sugar beet cultivation. Many studies have been done to understanding the physiological effects of the disease on sugar beet, but in Iran conditions has not been done any study for this purpose. This experiment was conducted with four sugar beet cultivars named as Brigita, Zarghan, Jolge and Rasoul in 2010 and natural infested soil in Mashhad. Results of the experiment showed that rhizomania disease affected morphological and physiological characteristics of susceptible sugar beet cultivars. Rhizomania disease decreased green area and leaf photosynthetic performance. In infected plants, the tap root and lateral roots became necrotic and die, and these changes caused decreasing of absorption ability of water and nutrition by root. These adverse changes caused the sugar beet storage root yield was decreased.