بررسي نيازهاي برآورده نشده سلامت و موانع دسترسي مرتبط با آن

A Survey of Unmet Health Needs and the Related Barriers to Access Them

مقدمه: نيازهاي برآورده نشده عبارت است از تفاوت بين خدمات مورد نياز با توجه به مشكلات سلامت افراد و خدماتي كه واقعاً دريافت مي‌كنند. نيازهاي برآورده نشده ابزاري ساده جهت پايش دسترسي و وسعت نابرابراي‌ها در دسترسي و مصرف مي‌باشد. در مطالعه حاضر سعي شده است تا برخي دلايل وجود نيازهاي برآورده نشده سلامت تعيين گردد. روش كار: مطالعه حاضر يك پژوهش مقطعي مبتني بر جمعيت مي‌باشد. نمونه مطالعه شامل 792 خانوار ساكن شهر تهران است. ابزار گردآوري داده‌ها پرسشنامه سازمان جهاني بهداشت (بخش خانوار) و زمان گردآوري داده‌ها سال 1391 بود. جهت تحليل يافته‌ها از مدل لاجيستيك و نرم افزار STATA12 استفاده شده است. يافته ها: نتايج نشان مي‌دهد دلايل عنوان شده براي عدم مراجعه جهت دريافت نيازهاي مراقبت سلامت به ترتيب عبارتند از: به صرفه نبودن از لحاظ اقتصادي، عدم تمكن مالي، نداشتن وقت كافي، خود درماني، دوري مسير، عدم پوشش بيمه و عدم اطلاع از محل ارايه. عوامل اجتماعي- اقتصادي اثر گذار بر افزايش احتمال دسترسي به تمام نيازهاي سلامت عبارت بودند: از مالكيت اسكان و فقر. نتيجه گيري: با توجه به اينكه مطالعات مختلف نشان داده است وجود نيازهاي برآورده نشده مي‌تواند پيامدهاي زيانباري مانند: وخيم تر شدن شرايط سلامت و كيفيت زندگي، افزايش ريسك مرگ و مير و به وجود آمدن مجموعه علايم بيماري‌هاي روحي و رواني در پي داشته باشد، لذا رفع موانع اجتماعي- اقتصادي مانند عدم پوشش بيمه، كاهش هزينه‌ها، كاهش نابرابري‌هاي اقتصادي و اصلاح نظام‌هاي پرداخت بايد در اولويت‌هاي سياست گذاري قرار گيرد. كليد واژه ها: عدالت در سلامت، دسترسي به خدمات سلامت، نيازهاي برآورده نشده، مدل لاجيستيك

Introduction: Unmet needs are defined as the difference between services judged necessary to deal appropriately with health problems and services actually received. Unmet needs are considered as simple tools in monitoring the accessibility and the extent of inequity in access and use of health care. Methods: This is a cross-section health survey. The sample consists of 792 households living in Tehran. Data were collected by the WHO (households) questionnaire in 2012, and were analyzed using Logistic Model and STATA12 software. Results: The outcomes show that economical problems, lack of time, self-treatment, long distance to reach health facilities, deprivation of insurance coverage, and lack of adequate information about the locations of health care centres are all factors affecting patients’ willingness to refer to these centres. The socio-economic factors which can enhance the probability of fulfilment of health care needs were found to be settlement ownership and poverty reduction. Conclusion: Unmet needs can cause detrimental effects, such as worsening health situation and quality of life, increasing the risk of mortality and causing mental and psychosomatic disorders; therefore, policy makers should give high priority to eliminating socio-economic barriers, as lack of insurance coverage, as well as reducing the costs and economic inequalities, and payment systems reform. Key words: Equity in health, Health care accessibility, Unmet needs, Tehran households, Logistic Model