حمايت از تنوع زيستي و دانش سنتي در نظام جهاني مالكيت فكري

Protection of Biodiversity and Traditional Knowledge in the Intellectual Property Law

پيش از تصويب معاهده تريپس به دليل فقدان رويه‌اي واحد و الزام‌آور، كشورها در ايجاد نظام مالكيت فكري خود آزادي كامل داشتند. پس از تصويب تريپس در سال 1995 و ايجاد سازمان جهاني مالكيت فكري، كشورها ملزم شدند كه حداقل استانداردهاي حمايت از حقوق فكري مصرح در تريپس را رعايت كنند. يكي از مسايلي كه همواره در تريپس مورد بحث واقع شده، اختراعات زيستي (گياهي و جانوري) بوده است. بر اساس ماده 27 تريپس، كشورها درمورد حمايت يا عدم حمايت از اين اختراعات و همچنين تعيين نوع نظام حمايتي براي آن‌ها آزادند، اما به دليل اختلاف سطح علمي كشورها و اين واقعيت كه بيشتر اين منابع در كشورهاي درحال توسعه وجود دارد، اختلافات زيادي بين دو گروه كشورهاي درحالتوسعه و توسعه‌يافته ايجاد شده است. مغايرت مفاد كنوانسيون تنوع زيستي با تريپس در اين زمينه نيز بروز اختلافات را افزايش داده است. لذا دو گروه از كشورها براي اصلاح تريپس، پيشنهادهايي كردند. همچنين اگرچه در تريپس، نامي از دانش سنتي نيامده، اما همواره يكي از مسايل موردبحث در سازمان جهاني مالكيت فكري و خصوصاً كميته بين‌الدولي مالكيت فكري، منابع ژنتيكي، دانش سنتي و فولكلور بوده كه حمايت از آن را افزايش داده است.

Before TRIPS coming into force in 1995, countries had authority to construct their own IP systems. Establishing World Intellectual Property Organization (WIPO), countries had to observe IP rules. One of the most important issues in WIPO is genetic resources and traditional knowledge. In relation to article 27 of TRIPS, countries have authority about protection and designation of protecting system but because of knowledge level difference between countries and locating many of these sources in developing countries, there are many problems between two groups of countries which makes the developing and developed countries to suggest amendments for TRIPS.