مكانيابي عرصه پخش سيلاب با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي (AHP )(مطالعه موردي حوزه آبخيز عشق آباد طبس)

Site Selection of Floodwater Spreading Project Using Analytical Hierarchical Processing (AHP) Model(Case Study: Eshghabad Watershed- TABAS)

پخش سيلاب بر روي مخروط افكنه هاي واقع در دهانه خروجي آبراهه ها در حوزه هاي آبخيز مناطق خشك و نيمه خشك با هدف ذخيره سيلاب ها روشي مناسب جهت بهره برداري از آب خشكه رودها، رودخانه هاي فصلي و جريان مازاد رودخانه هاي دايمي مي باشد. تعيين مكان مناسب براي پخش سيلاب و نفوذ دادن آن به داخل سفره هاي زيرزميني آب خود يكي از مهمترين مراحل انجام اين گونه پروژه ها است. هدف از انجام اين تحقيق مكانيابي عرصه پخش سيلاب در حوزه آبخيز عشق آباد طبس با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي مي باشد. در اين تحقيق لايه هاي اطلاعاتي شيب، نفوذپذيري، ژيومرفولوژي، جنس سازند و تراكم پوشش گياهي در قالب مدل هاي مختلف با يكديگر تلفيق و نقشه اولويت مكاني پخش سيلاب تهيه گرديد. سپس اين نقشه با نقشه سيستم پخش سيلاب اجرا شده در اين منطقه مقايسه گرديد. كاهش سيلاب هاي مخرب و سنگين، افزايش درصد پوشش گياهي، افزايش تنوع زيستي و افزايش آبدهي قنوات از دلايل موفقيت آميز بودن طرح كنترل سيلاب در منطقه مطالعاتي مي باشد. لذا مقايسه نتايج حاصل از اين تحقيق با نقشه سيستم پخش سيلاب اجرا شده در منطقه مطالعاتي نشان دادكه عوامل به كار گرفته شده در مدل براي دستيابي به مكانيابي پخش سيلاب مناسب بوده و طرح اجرا شده در محدوده مناطق بسيار مناسب و خوب كه توسط مدل تعيين شده بود قرارگرفته است. لذا مدل AHP روش مناسبي جهت مكانيابي عرصه هاي پخش سيلاب در حوزه هاي آبخيز مناطق خشك كشور مي باشد.

Floodwater spreading over the alluvial located in the basins outlets with the aim of storing of floodwaters is a suitable method for exploitation of dried river, seasonal rivers and extra flows of permanent rivers. Determination of appropriate site for water spreading is one of the most important stages of these projects. The purpose of this study is site selection of floodwater spreading project using of analytical hierarchical processing )AHP( in the Eshghabad basin. Data layers: Slope, permeability, geomorphology, lithology formation and density of vegetation were combined in different models and site selection map was prepared. Then, this map was compared with floodwater spreading map that had been executed in the research area. Reduce of devastating floods; increasing percentage of vegetation; increasing biodiversity and discharge of the springs are all of the reasons for successful flood control project in the study area. Therefore, comparing the results of this research with Floodwater spreading map of the study area showed that the factors used in models are suitable for site selection of floodwater spreading and implemented project has been located in the good and suitable area that had been determined by present model. Therefore, AHP model is appropriate method for site selection of floodwater spreading projects in arid and semi- arid regions.