ارزيابي مسايل خاكريزي خطوط لوله شبكه‌هاي آبياري (مطالعه موردي: دشت‌هاي عين‌خوش- فكه)

Investigation on embankment layer problems for irrigation pipelines (Case study: Eyn-khosh and Fakeh Pipelines project-Iran)

استفاده از مصالح خاكي در عمليات اجرايي شبكه‌هاي آبياري، زهكشي و متراكم نمودن خاك بسيار مهم بوده و اين موضوع در لايه‌هاي خاكريزي اطراف لوله‌هاي G.R.P كه اجراي خاكريزي آن‌ها نياز به دقت زيادي دارد، از مهم‌ترين مسايل مي‌باشد. براي اجراي پروژه خطوط لوله عين‌خوش- فكه با 230 كيلومتر طول لوله، با توجه به پروفيل‌هاي طولي و عرضي مسير، در بسياري از مسيرهاي محدوده طرح عمق ترانشه براي كارگذاري لوله‌ها كم مي‌باشد، بنابراين براي تامين عمق ترانشه اقدام به خاكريزي با تراكم 95 درصد مي‌شود (فلوتيت، 2010). نتايج نشان داد كه رطوبت بهينه و درصد تراكم مطلوب (حداقل 93 و حداكثر 98 درصد) در لايه‌هاي خاكريزي را مي‌توان از طريق رطوبت‌دهي در محل قرضه و در روي مسير تامين نمود ولي در روش دوم، زمان بيش‌تري براي اختلاط و رطوبت‌دهي مصرف مي‌گردد. در مصالح رسي اگر رطوبت لايه خاكريزي 3 درصد نسبت به رطوبت بهينه كم‌تر باشد، جبران رطوبت آن با كوبش نتيجه مطلوب را نمي‌دهد يا به انرژي زيادي براي تراكم نياز دارد. در لايه‌هاي خاكريزي كه با استفاده از مصالح ريزدانه اجرا شده، تردد و گذشت زمان تاثير منفي داشته و درصد تراكم را تا 87 درصد كاهش داده است. هرچه مصالح درشت‌دانه‌تر باشند، تردد و گذشت زمان تاثير كمي بر روي تراكم لايه دارند. واژه‌هاي كليدي: خصوصيات خاك، لايه‌هاي خاكريزي، تراكم، رطوبت، خطوط لوله

Using soil materials in irrigation and drainage networks and soil compaction is very important. In the Eyn-khosh and Fakeh Pipelines project-Iran with 230 Km of GRP pipes, providing the volume of materials for backfill around the pipe is effective. For the pipeline network, according longitudinal and transverse profiles, in many directions the depth of trenches for pipe placement is low, thus providing an embankment with density up to 95% is needed. Results showed that the optimum water content and optimum density (min: 93% and max: 98%) in the embankment layers can be provided using flooding loan and in place method but the second method, more time will be used for mixing and forming moisture. In clay material, if the water contents is up to 3 percent less than the optimum water compensation this lack needs very large energy. Time and machine traffic have negative effect on layer embankment density (87%) that has been implemented using fine materials. Keywords: Soil properties, Embankment layer, Compaction, Water content, Pipelines