تجربه ساخت مصلا در معماري معاصر ايران

Design of Mosalla in Contemporary Architecture of Iran

در معماري معاصر ايران، نمونه‎هاي متنوعي از مساجد مشاهده مي‎شود و ادبيات موضوع نشان‎دهنده آن است كه مساجد و مصلا‎ها مركز انتشار مباحثي درباره مسايل اجتماعي زمان خود بوده و رابطه مستقيمي با تمامي اقشار جامعه برقرار نموده‎اند. عملكرد اين گونه بناها تنها ترويج شعاير مذهبي نبوده، بلكه ساير عوامل موثّر در زندگي اجتماعي مردم را نيز در بر ‎گرفته است. برخي مصلا‎ها نيز چنين كاركردهايي داشته‎اند. پرسشي كه در اين پژوهش پس از بررسي مصلاهاي دوران گذشته و مقايسه آن‎ها با مصلاهاي معاصر مطرح مي‎شود، اين است كه طرّاحان اين گونه فضاهاي مذهبي با چه مسايلي روبه رو بوده‎اند؟ چه ضوابط و مقرّراتي را درطرّاحي مورد نظر داشته‎اند؟ براي پاسخ گويي به پرسش‎هاي تحقيق، در ابتدا چيستي مفهوم «مصلا» و فلسفه وجودي آن‎ تبيين و سپس بر اساس آن چارچوب نظري پژوهش تدوين گرديد. در مرحله بعد بر اساس چارچوب نظري ترسيم شده، مصلاهاي معاصر ايران تجزيه و تحليل ‎‎شده اند. دستاوردهاي حاصل از پژوهش، نشان دهنده آن است كه درطرّاحي مصلاهاي معاصر، ويژگي‎هايي هم چون، دسترسي‎هاي شهري به مجموعه و ارتباط صحيح ترافيكي با محوريّت رفاه مردمي، به كارگيري اصول ساختاردهنده‎اي در طرح كه ريشه در معماري سنّتي دارند، تجهيزات سرمايشي و گرمايشي مناسب و استفاده از مصالح مدرن از موارد مورد نظر طرّاحان بوده است.

In the Iranian contemporary architecture, diverse samples of mosques are observed and the literature of the subject shows that mosques and Mosallas have been centers for disseminations of discussions about the social issues of their age and have established a direct relation with all walks of life. The performance of these types of units has not been only to spread the religious teachings, but they have contained other factors effective on the social life of people too. Some of the Mosallas have had such functions. The question which is put forth in this research after reviewing the Mossals of the past period and comparing them with contemporary Mossals is: Which kind of issues the designers of these types of religious spaces have been facing with? What kind of regulations have they considered in the concerned design? To answer the research questions, at first, the meaning of the “Mosalla” concept and its philosophical existence have been elaborated and then on that basis, the theoretical framework of research has been developed. At the next stage, based on the outlined theoretical framework, Iranian contemporary Mosallas have been analyzed. The outcome of the research show that in the design of contemporary Mosallas , features such as urban access to the set and proper traffic connection with the pivot of people welfare , employing constructing principals in the design with roots in traditional architecture , suitable heating and cooling equipment and using modern materials have been the cases considered by designers.