اثر پيش تيمار بذر بر جوانه زني و رشد گياهچه ي ژنوتيپ هاي عدس (Lens culinaris M.) تحت تنش شوري

Effect of seed priming on germination and seedling growth of lentil (Lens culinaris M.) genotypes under salinity tension

اين پژوهش به منظور بررسي اثر پيش تيمار بذر بر جوانه زني، سبز شدن و استقرار گياهچه ي عدس در سال زراعي 90- 1389 در آزمايشگاه‌ايستگاه تحقيقات كشاورزي گچساران، به‌صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي و با سه تكرار اجرا شد. بذور دو لاين FLIP 2007-12L و FLIP 2007-103L و دو رقم عدس گچساران و كيميا به مدت 12 ساعت تحت تيمار اسموپرايمينگ با محلول پلي اتيلن گليكول قرار داده شدند. سپس شاخص هاي جوانه زني و رشد گياهچه شامل: درصد و سرعت جوانه زني، طول ريشه چه و ساقه چه، وزن تر و خشك گياهچه ي بذور تيمار شده و بدون تيمار تحت 4 سطح تنش شوري (0، 5، 10و 15 دسي زيمنس بر متر) مورد مقايسه قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه اثر شوري بر تمامي صفات مورد بررسي در سطح احتمال پنج درصد معني دار است، به‌طوري‌كه با افزايش درصد شوري كليه ي مولفه‌هاي جوانه زني كاهش يافت. بيش‌ترين درصد جوانه زني، بالاترين سرعت جوانه-زني، بلندترين طول ريشه‌چه و ساقه‌چه و بيش‌ترين وزن تر و خشك مربوط به تيمار شاهد و كم‌ترين آن‌ها مربوط به بالاترين سطح شوري با 15= EC مي باشد. هم‌چنين نتايج نشان داد كه در شرايط تنش شوري اثر پرايمينگ بر همه صفات مورد بررسي در سطح احتمال پنج درصد معني‌دار مي باشد به‌طوري‌كه پرايمينگ بذر سبب افزايش قابل ملاحظه ي كليه ي صفات مورد بررسي در چهار سطح شوري شده است. براي كليه ي صفات برهمكنش پرايمينگ بذر و شوري صفر در بهترين سطح و برهمكنش عدم پرايمينگ و شوري 15 دسي‌زيمنس بر متر در كم‌ترين سطح قرار دارد. عامل رقم در سطح احتمال پنج درصد براي كليه ي صفات اختلاف معني‌دار نشان داد كه نشان از تنوع ژنتيكي ژنوتيپ‌هاي مورد استفاده داشت.

This research carried out in order to investigate the effect of seed priming on germination, emergence and seedling establishment of lentil as a factorial experiment by using completely randomized design and with three replications at laboratory of Agriculture Research Station of Ghachsaran in 2007-2008 cropping year. Seeds of two lines FLIP 2007-12L and FLIP 2007-103L and two cultivars of lentil Ghachsaran and Kimia was primed with PEG solution for 12 hours under smopriming treatment. Then germination and seedling growth indices including: germination rate and percentage, plumule and radicle length, fresh and dry weight of seedling in primed and unprimed seeds under 4 levels of salinity tension (0, 5, 10 and 15 ds/m) were compared. Results showed that salinity effect on all of the investigated traits was significant at probable level of 0.05 as with increasing in salinity percentage all of parameters of germination was reduced. The highest percentage of germination, the highest rate of germination, the longest plumule and radicle length and the most fresh and dry weight is related to control treatment and the lowest is related to the highest level of salinity with EC=15. Also, results showed that the effect of priming in salinity tension conditions is significant on all of the investigated traits at probable level of 0.05 as seed priming increases all of the investigated traits in four levels of salinity, remarkably. For all of the traits the interaction seed priming and salinity 0 is in the best level and the interaction nonpriming and salinity 15 ds/m is in the lowest level. Cultivar factor at probable level of 0.05 for all of the traits showed significant difference that implies genetic diversity of used genotypes.