كفايت روانسنجي مقياس قلدري ايلي نويز در دانش آموزان ايراني: بررسي روايي، پايايي و ساختار عاملي

Psychometrics Properties of the Illinois Bullying Scale (IBS) in Iranian Students: Validity, Reliability and Factor Structure

هدف از اين پژوهش، بررسي روايي، پايايي و ساختار عاملي مقياس قلدري ايلي نويز در دانش آموزان ايراني بود. بدين منظور نمونه اي به حجم 297 نفر از دانش آموزان (150پسر و 147 دختر، با ميانگين سني6/13) به روش نمونه گيري خوشه اي چند مرحله اي انتخاب شد. روايي اين مقياس با استفاده از روش هاي تحليل عوامل اكتشافي و تاييدي، روايي همگرا و واگرا بررسي شد. پايايي مقياس از سه روش آلفاي كرونباخ، دونيمه سازي و بازآزمايي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج تحليل عاملي با استفاده از روش مولفه هاي اصلي و چرخش واريماكس نشان داد كه اين مقياس، از 3 عامل با عناوين قلدري، زد و خورد و قرباني تشكيل شده است كه بيش از 61 درصد از واريانس كل را تبيين مي كنند. روايي همگراي اين مقياس حاكي از همبستگي رضايت بخشي بين ابعاد مقياس قلدري ايلي نويز با نمره كل بود. براي تعيين روايي همزمان مقياس، همبستگي ابعاد مقياس قلدري با پرسشنامه پرخاشگري بكار رفت كه حاكي از همبستگي مطلوبي بود (001/0 > p). ضرايب آلفاي كرونباخ، دونيمه سازي و بازآزمايي براي كل مقياس و ابعاد آن بين 62/0 تا 90/0 نوسان داشت. نتيجه نهايي اينكه فرم فارسي مقياس قلدري ايلي نويز، از روايي و پايايي مناسبي در جامعه ايراني برخوردار است و مي تواند در موقعيت هاي پژوهشي، تربيتي و باليني مورد استفاده قرار گيرد.

The purpose of this study was to investigate the validity, reliability and factor structure of Illinois Bullying Scale (IBS) for Iranian students. Participants were 297 students (150 boys, 147 girls) in middle schools were selected by random cluster sampling in Shiraz, Iran. Mean age of the students was 13.6. They completed two self-report instruments: Illinois Bullying Scale and Buss-Perry Aggression Questionnaire. The reliability coefficient in three different methods: cornbach alpha, test-retest and split-half those were .89, .72 and .73 respectively. The concurrent validity of the scale as measured by the Buss-Perry Aggression Questionnaire was .47 (p < .01). subscale-total correlation coefficients, as another index of validity were between .45 to .79. Factor analysis of the scale using varimax rotation showed 3 factors called Bully, Fight and Victim which covered over the 61 percent of the total variance. The scale is a contribution towards measuring bullying and victimization in Iranian students.