ارزيابي كاركرد افتراقي جنسيتي سيوالات آزمون رياضي با استفاده از دو روش مانتل– هنزل و نظريه سيوال- پاسخ

Assessing Gender Differential Item Functioning (DIF) in Mathematics Test Using Mantel - Henzel and Item – Response Theory

آزمون‌ها مي‌بايست براي تمام افراد جامعه از هر جنس، نژاد، سن، موقعيت اجتماعي و اقتصادي عادلانه باشد. بر اين اساس ارزيابي وجود سوگيري و كاركرد افتراقي در سيوال‌هاي آزمون‌ها بسيار حايز اهميـت است. در مطالعه حاضر كاركرد افتراقي جنسيتي با استفاده از روش مانتل - هنزل و روش مبتني بر نظريه سيوال- پاسخ مورد بررسي قرار گرفته است. در ابتدا مباني نظري و روش‌هاي ارزيابي كاركرد افتراقي معرفي شده ‌است و در ادامه به منظور ارايه نمونه عملي، پاسخ‌هاي يك نمونه تصافي طبقه‌اي4000 نفري مشتمل بر 2200 آزمودني مرد و 1800 زن به 55 سيوال آزمون رياضي كنكور سراسري مورد تحليل قرار گرفته است. نتايج تحليل بيانگر آن است كه سيوال‌هاي آزمون داراي كاركرد افتراقي است. در بررسي كاركرد افتراقي با استفاده از روش مانتل هنزل 23 سيوال داراي شاخص مانتل هنزل معنادار بودند. بر اساس رويكرد سيوال - پاسخ نيز 9 سيوال داراي كاركرد افتراقي جنسيتي بودند كه همگي به نفع دختران بودند. سيوال‌هاي داراي كاركرد افتراقي به نفع دختران بيشتر در حوزه محتوايي توابع و معادلات و سيوال‌هاي داراي كاركرد افتراقي به نفع پسران بيشتر در حوزه محتوايي مثلثات، هندسه و احتمال هستند.

Tests should be fair for all individuals of any gender, race, age, and socioeconomic status. Accordingly, the assessment of item bias and differential item function (DIF) are very important. In this study, the gender differential item function has been studied using Mantel - Henzel and item response theory (IRT). First, the theoretical framework and evaluation methods of DIF are introduced. Then in order to offer a practical application of the method, responses of a stratified random sample of 4000 subjects included 2200 males and 1800 females to 55 items of Mathematics test of National University Entrance Exam has been analyzed. The results indicate the presence of gender DIF on the test items. In assessing DIF using Mantel – Henzel methods 23 items had significant Mantel - Henzel index. Based on item response theory 9 items had gender DIF, which all of them were in favor of females. The content Investigation of the items with gender DIF indicated that most items with DIF in favor of females are in content domain of functions and equations while items with DIF in favor of males are in field of trigonometry, geometry and probability.