طراحي و تبيين مدل سيستمي به منظور ارزيابي جذابيت بازارهاي بين‌المللي براي صادركنندگان كشور افغانستان

Presenting and Describing the System Model for Evaluating International Market Attractiveness Using for Afghan Exporters

هدف اين پژوهش ارايه و تبيين مدل سيستمي براي ارزيابي جذابيت بازارهاي بين المللي براي صادركنندگان كشور افغانستان است.سهم اصلي اين پژوهش در پژوهشهاي مربوط به استراتژي‌هاي توسعه بازار صادراتي افغانستان،مطالعه همزمان عوامل موثر بر جذابيت بازارهاي بين المللي و عملكرد صادراتي با اتّكاي بر مدل سيستمي است. بررسي ادبيات موضوع ارزيابي جذابيت بازارهاي بين‌المللي ارايه شده توسط صاحب‌نظران در اين خصوص و همچنين تجارب سنّتي و عملي انجام شده در افغانستان نشانگر آن است كه به طور كلي دو رويكرد مختلف براي انتخاب بازارهاي خارجي پيشنهاد شده است: رويكرد گسترش و رويكرد قاعدهمند. بنگاه‌هايي كه از رويكرد گسترش استفاده مينمايند به تدريج و از طريق بازارهايي كه از لحاظ فرهنگي و جغرافيايي مشابه بازار محلي است، وارد بازار بين‌المللي مي‌شوند. اما در رويكرد قاعدهمند، روش منظمي براي انتخاب بازار جهاني به كار گرفته ميشود و از يك مجموعه از معيارها براي تعيين بازارهاي مناسب استفاده مي‌شود. در اين مقاله پس از ارايه يك مدل مفهومي جامع منطبق با فرآيند تصميم‌گيري صادركنندگان كشور افغانستان كه شامل جذابيت تقاضا، جذابيت دسترسي، جذابيت تطبيق و جذابيت رقابت هستند، جذابيت بازارهاي بينالمللي از پر جاذبه تا كم جاذبه مورد ارزيابي قرار ميگيرد.انتظار مي‌رود تا اين تحقيق، مشي صحيح و منطقي براي صادركنندگان كشور افغانستان را در زمينه ورود به بازارهاي جهاني بر اساس پيشنهاداتي كه ارايه خواهد شد معرفي نمايد.

Abstract Literature review in international market attractiveness evaluation and operational practice in Afghanistan demonstrate that there are two approaches in international market selection: expansion and systematic approach. In expansion approach, firms gradually enter low geographical and psychic distance markets. But, in systematic approach, by considering some factors and models, firms systematically evaluate and select foreign market(s). The importance and need for systematically evaluating and selecting potential foreign markets has been stressed by many researchers, and several models for selecting international markets had been prescribed. But, current models do not pass the test of reality, because they are not adapted with exporters’ decision making process and they do not consider the important aspects of reality. Then, in this paper, we introduce a comprehensive international market attractiveness model that has four steps: demand attractiveness, attainment attractiveness, adaptation attractiveness, and competition attractiveness. At last, according to tested model, a systematic support model is developed and is expected to introduce a new approach for Afghan exporters based on the upcoming suggestions. Keywords: International marketing attractiveness evaluation, Islamic Republic of Afghanistan, International market selection, System approach, Export performance