بررسي روند گرايش به تفكر انتقادي در دانشجويان دانشگاه افسري امام علي(ع)

A Study of Critical Thinking Orientation among the Cadets of Imam Ali University (A Case Study: Intra-method Triangulation)

از بين ابعاد مختلف تفكر، مطالعه تفكر انتقادي از موضوعات مسلط در ادبيات مربوط به تفكر است و با توجه به ماهيت آن، ضرورت دارد مراكز آموزش عالي كانون توجه خود را به جاي محتواي موضوعات درسي، بر فرايند و مهارت‌هاي تفكر انتقادي معطوف كنند اما علي‌رغم اهميت تفكر، نتايج پژوهش‌هاي مختلف بيانگر آن است كه به طور كلي توانايي دانشجويان در استفاده از مهارت‌هاي تفكر انتقادي اندك است. در اين رابطه بسياري از صاحب‌نظران و متخصصان آموزش نظامي معتقدند آموزش‌هاي نظامي جاري در مراكز آموزشي، به اندازه كافي مهارت‌هاي تصميم‌گيري را در دانشجويان توسعه نمي‌دهد. در اين راستا و به منظور بررسي روند گرايش دانشجويان دانشگاه امام علي(ع) به تفكر انتقادي با استفاده طرح تلفيق (فن مثلث‌بنديِ درون‌روشي) روش‌هاي تحقيق توصيفيِ پانلي(طولي) و مقطعي، نمونه‌اي با حجم 210 نفر براي تحقيق مقطعي و 19 نفر براي تحقيق پانلي از دانشجويان اين دانشگاه به طور تصادفي انتخاب و آزمون گرايش به تفكر انتقادي كاليفرنيا به عنوان ابزار اندازه‌گيري به آنها ارايه و داده‌هاي مورد نياز از آنها جمع‌آوري شد. پس از جمع آوري پرسش‌نامه‌ها و داده‌پردازي، داده‌هاي معتبر با استفاده از تحليل واريانس يك طرفه(ANOVA) و آزمون t-test براي گروه‌هاي وابسته(به صورت مقايسه‌هاي زوجي) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته‌اند. نتايج حاصل بيانگر آن است كه ميانگين گرايش دانشجويان سال اول (121.5)، دوم (117.25) و سوم (112.68) به تفكر انتقادي داراي روند كاهشي است(F=4.049 و P < 0/05). علاوه بر اين نتايج تحقيق طولي(پانلي) انجام شده در اين تحقيق نيز همسو با نتايج تحقيق مقطعي بيانگر آن است كه ميانگين گرايش دانشجويان به تفكر انتقادي در سه مقطع زماني ابتداي ترم (123.88)، پايان ترم (119.88) و پايان سال (114.12) داراي روند نزولي است كه تفاوت ميانگين‌هاي ابتداي ترم و پايان سال معني‌دار است (t=2.23 و P < 0/05).

Among various aspects of thinking, the study of critical thinking enjoys a long background in the related literature and given its nature, it is necessary that higher educational centers, instead focusing on course content, concentrate on the process and skills of critical thinking. Contrary to the significance of thinking, the pertinent research findings indicate that students are not much competent in using skills of critical thinking. In line with this trend, many educational authorities in military fields hold that the current military trainings do not much develop decision-making ability among cadets. To delve into this issue and investigate the rend of tendency of cadets from Imam Ali University to critical thinking, a sample of 239 cadets were selected randomly to be investigated based on a mixture of panel descriptive and cross-sectional research method (i.e. intra-method triangulation) was exposed to California critical thinking test. The collected data were analyzed based on a one-way ANOVA and t-test. The findings revealed the cadets mean scores as follows: freshmen 121.5, sophomores 117.25 and juniors 111.68, respectively. Obviously, there is a declining trend of tendency towards critical thinking (P < 0.05, F=4.049) .Furthermore, the panel study results matching those of the cross-sectional indicate similar declining trend during three time periods of an academic year (i.e. beginning of the term 123.88, end of the term 119.88 and end of the year 114.12), indicating a statistically significant difference (P < 0.05, t=2.23).