تبيين ماهيت مفهوم رضايت شغلي: مطالعه مروري

The nature of job satisfaction concept: an integrative review of literature

مقدمه: محققان تلاش ميكنند مولفه هاي مختلف رضايت شغلي را شناسايي كرده تا مولفهه اي نسبتاً مهم را اندازهگيري نمايند. لازمه اين اقدام، تبيين مفهوم رضايت شغلي به درستي و به صورت شفاف است. متاسفانه در بسياري از موارد بدون وجود تعريف واضحي از اين مفهوم، ابزار رضايت سنجي طراحي ميشود. هدف: هدف از اين مطالعه، شفاف سازي ماهيت مفهوم رضايت شغلي در متون بوده است. مواد و روشها: اين مطالعه، يك مطالعه مروري از نوع يكپارچه است كه با جستجوي گسترده متون با استفاده از واژگان كليدي آناليز مفهوم، رضايت شغلي و نارضايتي شغلي و بدون محدود كردن آنها به رشته پرستاري يا بهداشت در پايگاههاي اطلاعاتي Medline, CINAHL, SID, ERIC, and PsychInfo انجام شده است. معيارهاي ورود شامل فارسي يا انگليسي بودن زبان منبع، درج واژه هاي رضايت يا نارضايتي شغلي در عنوان يا كلمات كليدي مقالات و چاپ آنها در مجلات معتبر داخلي و خارجي بود. مطالعات پيشنهادي يا نامههاي سر دبير از مطالعه خارج شدند. بدين ترتيب 38 مقاله كه بين سالهاي 1986 تا 2012 چاپ شده بودند از نظر موضوع، تعريف رضايت شغلي، زمينه تيوريك جهت سنجش رضايت شغلي، ابعاد، پيامدها و پيش آيندهاي رضايت شغلي بر اساس فرآيند تحليل محتوا بررسي شدند. يافته ها: در نهايت هفت تم از مقالات استخراج گرديد: رضايت شغلي به عنوان يك احساس خوشايند، يك نگرش مثبت به شغل، يك قضاوت، يك ارزش، يك سازه چند بعدي، يك متغير مستقل (پيشايند) و گاه به عنوان يك متغير وابسته (پيامد). نتيجه گيري: مفهوم رضايت شغلي داراي ماهيتي پويا، پيچيده و چند عاملي است؛ بنابراين براي طراحي ابزارهاي جديد رضايت شغلي، بايد حتماً با توجه به رويكردهاي تيوريك آن، جنبه هاي انتزاعي اين مفهوم را به صورت عيني و قابل اندازه گيري تعريف كرد.

Introduction: Researchers are trying to identify the different components of job satisfaction to measured relatively important components. It is essential that the concept of job satisfaction is explained properly and transparently. Unfortunately, many tools on the job satisfaction, the concept have not been defined in clear form. Aim: In this study, we tried to explain the nature of job satisfaction concept in literatures. Method: An integrative review of literature conducted to clarify the nature of job satisfaction concept. We used key words job satisfaction / dis-satisfaction in key words, text and title in nursing and health allied articles, by using electronic databases Medline, CINAHL, SID, ERIC, and PsychInfo. At last 38 articles found that were printed from 1986 to 2012. Their entrance criteria were Persian / English language had key words in text or title and keywords. Commentary or editor letters were excluding. Each article was examined according to subjects; definition of job satisfaction, theoretical aspects, outcomes and antecedents of job satisfaction.For analyzing, controversial content analyses was used. Results: In order to answer the research questions, the seven themes were extracted from the review of articles. These themes were: Job satisfaction as a pleasant feeling, a positive attitude to job satisfaction, job satisfaction as a judgment and as a value. These themes were identified from existing theory. Job satisfaction as a multidimensional construct, job satisfaction as a dependent and an independent variable, job satisfaction as antecedents and consequences were derived from review of literature. Conclusion: This study showed that job satisfaction has a dynamic, complex and multi-dimensional nature. Some components of this concept are abstract and are rooted in existing theories. In order to design valid and reliable tools for measuring job satisfaction it must be defined these abstractions aspects quantitatively and objectively. Key words: complementary medicine, pain relief, nursing