بررسي رابطه بين ابعاد ساختار سازماني و ابعاد توانمندي روانشناختي در كاركنان دانشگاه علوم پزشكي مشهد

The relationship between dimensions of organizational structures and employeesʹʹ sychological empowerment in Mashhad University of Medical Sciences

مقدمه: توانمندسازي روش نويني براي بقاي سازمانهاي پيشرو در محيط رقابتي است. به منظور بالاتر بردن كيفيت و كميت خدمات ارايه شده در ساز مانهاي بهداشتي، ابعاد ساختاري آنها از عواملي است كه ميتواند در توانمندسازي كاركنانشان موثر واقع شود. هدف: تعيين رابطه بين ابعاد ساختار سازماني و ابعاد توانمندسازي روانشناختي كاركنان دانشگاه علوم پزشكي ميباشد. مواد و روشها: مطالعه حاضر يك مطالعه توصيفي است كه به صورت مقطعي در سال 90- 1389 در دانشگاه علوم پزشكي مشهد انجام شده است. نمونه پژوهش كليه كاركنان شاغل (نفر600) در واحدهاي دانشگاه (بيمارستانهاي سطح شهر مشهد، دانشكدههاي آموزشي، معاونتهاي ستادي و شبكههاي بهداشت و درمان) بودهاند. روش نمونهگيري بصورت طبقهاي و تصادفي ساده بوده است. ابزار گردآوري دادهها مشتمل بر 2 پرسشنامه استاندارد توانمندسازي (اسپيرتز) و پرسشنامه ساختار سازماني (استيفن رابينز) بوده است ضريب آلفاي كرونباخ سوالات توانمندي (89/0) و ابعاد ساختار سازماني؛ بين (71/0) تا (83/0) تعيين گرديد. براي تجزيه و تحليل از ضريب همبستگي رتبهاي اسپيرمن و آزمون كلمگروف اسميرنوف و نرم افزار11 SPSS استفاده شد. يافتهها: تجزيه و تحليل دادهها نشان دادند كه ارتباط معنيداري بين ابعاد ساختار سازماني و توانمندي روانشناختي كاركنان وجود ندارد (28/0= P و 046/0=r). بين شغل و سطح تحصيلات، رسميت و احساس معنيدار بودن كار و رسميت و احساس شايستگي ارتباط معنيداري وجود داشت (5 0/0 > P). نتيجهگيري: با توجه به يافتهها به مديران پيشنهاد ميشود روشهاي انگيزشي در كاركنان داراي سطح تحصيلي بالاتر ازكارشناسي مورد توجه قرار دهند و با روشهاي توسعه و غنيسازي شغل زمينه افزايش توانمندي آنان را فراهم آورند.

Introduction: Eempowerment is a new approach for survival organization in a competitive environment. In order to increase quality and quantity of services which introduce in health care organizations, dimensions of structure in it could be effective on empowering of employees. Aim: The relationship between dimensions of structure of organizational and employees’ psychological empowerment in Mashhad University of Medical Sciences was the aim of this study. Method: This study was a descriptive study that in (2009-2011) in Mashhad University of Medical Sciences was done. All of employees (n = 600) in different departments in university (all of teaching hospitals, faculties, health centers and staff deputies) were samples that selected by randomly stratified sampling. For data gather two standardized questionnaires were used; psychological empowerment’s (Spreitzer) and organizational structure’s (Stephen Robbins) that Cronbach’s alpha coefficient was for the first (89/0% ) and for dimensions of organizational structure was between (0/71%) to (0/83%).For analysis was used Spearman’s Rank Order correlation coefficient and Kolmogrov Smirnov test by SPSS 11 software. Results: Analysis data showed that there is not any significant relationship between the dimensions of organizational structure and employee empowerment (p=0.28 and r=0.046). Between career and level of education, formalization and sense of meaningfulness of work, formalization and feeling of competence there is a significant relationship (p < 0.05). Conclusion: Aaccording to results suggests that managers applying strategies for motivating employees who have higher education degree and also, for increasing their empowerment change work environment by job enlargement and enrichment. Key words: health care management, organizational structure, psychological empowerment