استفاده از بزاق در بررسي بيماريهاي مختلف : مروري بر مقالات

Use of Saliva for Diagnosis of Diseases

چكيده زمينه و هدف: از آنجا كه تشخيص سريع و به موقع بيماريها نقش عمده‌اي در درمان به موقع و موفق بيماريها را دارد، دسترسي به روشهاي نمونه‌گيري غيرتهاجمي، مانند بزاق در بررسي بيماريهاو نتايج درماني آنها، هدف مطلوبي محسوب مي‌شود. روي كار آمدن ابزارهاي تشخيصي جديد در آناليز اجزاي بزاقي، اهميت بزاق را به عنوان يك ابزار تشخيصي چند برابر كرده است. روش بررسي: پس از اينكه موسسهNational Institue of Dental and Craniofacial Research(NIDCR) براي نخستين بار نقش بزاق را در تشخيص و بررسي وضعيت بيماريها مطرح كرد، مطالعات نسبتاً زيادي در اين زمينه انجام شده كه در اين مقاله مروري، هدف جمع‌آوري، دسته‌بندي و ارايه خلاصه‌اي از نتايج اين تحقيقها مي‌باشد به نحوي كه مطالعه كننده بتواند به سرعت اطلاعات مختصر و دقيق در زمينه ارتباط بزاق با بيماريهاي مختلف دهاني و سيستميك را به‌دست آورد. بدين منظور با استفاده از واژگان كليدي (بزاق، بيوماركرها، بيماريهاي دهان، بيماريهاي سيستميك) جستجو در پايگاههاي اطلاعاتي چونGoogle, PubMed, Medline, Scopus, EBSCO آغاز شد و به اين‌ ترتيب مقالات مرتبط با كاربرد بزاق در بررسي و تشخيص بيماريهاي مختلف كه بين سالهاي 1950 تا 2011 منتشر شده بودند، به دست آمدند. يافته‌ها: مطالعه بر روي بزاق زمينه مناسبي براي گسترش ارتباط بين حوزه عمليات دندانپزشكان كه بيشتر با بزاق در تماس مي‌باشند و پزشكان كه مي‌توانند براي تشخيص ساير بيماريهاي سيستميك از آن استفاده كنند، مي‌شود و در مجموع توجه بيشتري را براي تحليل بزاق و استفاده از آن در تشخيص بيماريها و پايش سلامت عمومي فراهم آورده است. نتيجه‌گيري: اين مقاله نتيجه مرور بر مطالعات انجام شده با موضوع بزاق و تشخيص بيماريهاي مختلف دهاني و سيستميك است و سعي دارد اهميت استفاده از اين روشها را بيشتر نمايان سازد. كليد واژه‎ها: بزاق ، بيوماركرها ، بيماريهاي دهان ، بيماريهاي سيستميك

Abstract Background and Aim: Timely diagnosis is an important factor in successful treatment of diseases. In. this regard, non-invasive sampling methods such as salivary analysis may be of great help in assessment of diseases and treatment outcomes. Currently, introduction of new techniques for salivary analysis has increased its potential as a new diagnosing tool. Materials and Methods: The National Institute of Dental and Craniofacial Research (NIDCR) was the first to propose the role of saliva in diagnosis and assessment of diseases. Since then, several studies have been conducted in this respect. This review article aims to evaluate the results of these studies to provide a brief insight on the correlation of saliva with different oral and systemic diseases. Key words namely saliva, biomarkers, oral diseases and systemic diseases were searched in PubMed, Google Scholar, EBSCO, Scopus and Medline databases and articles relevant to the use of saliva for evaluation and detection of various diseases published during 1950-2011 were collected. Results: Salivary analysis increases the collaboration between dentists and physicians and can be used for detection of some systemic conditions. Conclusion: This review study discusses the role of saliva in detection of different oral and systemic conditions and emphasizes its importance. Key words: Saliva, Biomarkers, Oral diseases, Systemic diseases