ارزيابي دانشجويان ازكيفيت تدريس اعضاي هيات‌ علمي رشته‌هاي علوم انساني دانشگاه‌هاي شهر تهران

Studentʹʹs Evaluation of the Quality of Teaching of University Professors Teaching Human Science in Tehran Universites

اين پژوهش به‌منظور ارزيابي كيفيت تدريس (quality of teaching) اعضاي هيات‌ علمي رشته‌هاي علوم انساني (humanities faculity members) دانشگاه‌هاي شهر تهران برمبناي برخي ويژگي‌هاي شخصي وعلمي آنان و نيز ابعاد و عناصر رفتارهاي كلاسي در فرايند ياددهي– يادگيري انجام گرفته است. در اين پژوهش، روش ‌توصيفي ‌(descriptive research) از نوع پيمايشي(survey) مورد استفاده قرار گرفته است. جامعه آماري شامل 20 هزار نفر از دانشجويان رشته‌هاي علوم انساني و550 نفر عضو هيات‌ علمي بود. به‌منظور تعيين حجم نمونه، ابتدا با بهره‌گيري از روش نمونه‌گيري تصادفي سيستماتيك (systematic sampling) از روي ليست اسامي اساتيد، نمونه‌اي به حجم 55 نفر انتخاب شد. سپس به ازاي هر عضو هيات‌ علمي از روي برنامه تدريس آنان دو كلاس درس و از هر كلاس از روي ليست اسامي دانشجويان 10 نفر و در مجموع به ازاي هر عضو هيات‌ علمي20 نفر دانشجو به روش تصادفي ساده(simple random sampling) انتخاب گرديدند. بنابراين نمونه‌اي به حجم 1100 نفر از دانشجويان براي پاسخگويي به پرسشنامه محقق در اين پژوهش مشاركت داشتند. اين افراد دانشجويان سال سوم و چهارم تحصيلي‌ بودند و بيش از يك‌ نيمسال تحصيلي درس‌هايي را با اساتيد خود گذرانده بودند و در واقع، نقش مشاهدگر توام با مشاركت(participant observer) را در فرايند ياددهي– يادگيري نسبت به عملكرد اعضاي هيات‌ علمي ايفا كردند. ابزار گردآوري اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته شامل 37 مولفه موثر بر تدريس بود كه در سه محور كلي تسلط بر موضوع، مديريت كلاسداري (classroommanagement) و روابط انساني بين استاد و دانشجو تنظيم و براي گردآوري اطلاعات در اختيار دانشجويان نمونه آماري قرارگرفته است. نتايج با استفاده از روش مقياس رتبه‌اي، آزمون همگني كاي دو، تحليل واريانس يك عاملي و چند عاملي و آزمون «تي» تجزيه و تحليل گرديده و براي مقايسه‌هاي چندگانه از آزمون توكي (HSD) استفاده شده است. نتايج به‌دست‌ آمده نشان داد كه بين كيفيت تدريس اعضاي هيات‌ علمي برحسب محل خدمت و رشته تحصيلي آنان رابطه معناداري وجود دارد، اما در ساير شاخص‌هاي مورد نظر در اين پژوهش، يعني بين سن، جنس، سنوات تدريس و دانشگاه محل تحصيل با كيفيت تدريس اعضاي هيات‌ علمي رابطه معناداري به‌دست‌ نيامد.

The purpose of this research is to study studentʹs evaluation of the Quality of teaching as demonstrated by humanities of faculty members at schools of Tehran universities. The analysis is focused on the identification of how personal characteristics and academic qualification would influence teaching – learning behavior of the participants in the classroom. The research was of survey type in which the population comprised 20000 university students and 550 faculty members. The sample size of faculty members was decided to be 55.Twenty students were randomly selected from each class and 20 students (from two classes) of each teacher, which amounted to a sample of 1100 students to function as the main data source of the study. Data instrument was a researcher constructed questionnaire which addressed three main aspects pertaining to quality. They were: mastery of the subject being taught? classroom management? competencies and interpersonal relationships. To analyze the data different statistical procedures such as Chi – Square? Analysis of variance and T–Test were used. The findings point to the significance of factors such as university site where the subject teaches and academic qualifications in explaining the quality of teaching; while other factors such as age gender? years of teaching experience showed no significant relationship.