طراحي مدل تحليل رفتار مصرف‌كننده بر اساس آموزه‌هاي اسلام

Developing a Model of Consumer Behavioral Analysis According to Islamic Principles

اين مطالعه به منظور طراحي و ارايه مدلي جهت تحليل و بررسي رفتار مصرف‌كننده انجام شده است. بدين منظور با رويكردي اكتشافي، موضوع تحقيق بر محور ادبيات اسلامي، بررسي شد كه نتيجه آن دستيابي به مدل تحقيق است. اين مدل، متشكل از سه متغير بخل، ميانه‌روي و اسراف است. متغيرهاي بخل، ميانه‌روي و اسراف بر اساس دو بُعد رفتار مصرف‌كننده در ارتباط با خود و در ارتباط با ديگران، در قالب يك پيوستار، مدل تحليل رفتار مصرف‌كننده را شكل مي‌دهند. بر اساس اين مدل، نُه نوع الگوي مصرف به دست آمده كه مي‌توان گفت هر يك از افراد بر اساس يكي از اين الگوها عمل مي‌كنند. اين الگوها عبارت‌اند از «مسرف»، «مسرف/ديگران - ميانه‌رو/خود»، «مسرف/ديگران - بخيل/خود»، «ميانه‌رو/ديگران - مسرف/خود»، «ميانه‌رو»، «ميانه‌رو/ديگران - بخيل/خود»، «بخيل/ديگران - مسرف/خود»، «بخيل/ديگران - ميانه‌رو/خود» و «بخيل». ضمناً به منظور تحليل وضعيت رفتار مصرف‌كننده و هدايت آن به سمت الگوي مطلوب (ميانه‌روي در مصرف)، دستگاه مختصات تحليل الگوهاي مصرف، ابداع شده است. بر اساس اين دستگاه، فضاي مصرف، متشكل از چهار منطقه راهبردي «اسراف‌محور»، «اسراف/بخل‌محور»، «بخل‌محور» و «بخل/ اسراف‌محور» است.

This study presents a model for designing and analyzing consumer behavior. Using heuristic approach based on the Islamic literature, the research model was achieved. The model consists of three variables: stinginess, moderation and extravagance. The variables stinginess, moderation and extravagance are based on the behavior of consumers in relation to themselves and others and form the model of consumer behavior analysis in a continuum. Based on this model, nine consumer models have been obtained and it could be claimed that each individual acts according to one of them. These patterns include "spendthrift", "spendthrift/others-moderate/oneself", "spendthrift/others-stingy/oneself", "moderate/others-spendthrift/oneself", "moderate", "moderate/others-spendthrift/oneself", "stingy/others-spendthrift/oneself", "stingy/others-moderate/oneself", and "stingy". In order to analyze consumer behavior and direct it towards the desired pattern, i.e. moderation in consumption, consumption pattern coordinate system has been developed. Under this system, consumption area consists of four strategic domains: extravagance-based, extravagance/stinginess-based, stinginess-based, and stinginess/extravagance-based