انتقال عمودي قيمت در بازار تخم‌مرغ ايران: كاربرد الگو تصحيح- خطاي برداري آستانه اي دو رژيمه

Vertical Price Transmission Mechanism in Iranʹʹs Egg Market: Using two-regimes Threshold Vector Error Correction Model

مطالعه‌ي حاضر تعديلات غيرخطي و مكانيزم انتقال قيمت بين سطوح عمده‌فروشي و خرده‌فروشي در بازار تخم‌مرغ ايران را در قالب مدل TVECM دورژيمه‌ي هانسن و سيو (2002) مورد بررسي قرار داده است. مطابق نتايج آزمونهاي ريشه‌واحد هر دو سري قيمت عمده‌فروشي و خرده‌فروشي تخم‌مرغ داراي انباشتگي درجه اول بوده و نتايج آزمون همجمعي يوهانسن مبين آن است كه در بلندمدت سريهاي قيمت در دو انتهاي زنجيره‌ي بازاريابي تخم‌مرغ كاملاً همجمع‌اند، يعني هر گونه تغيير بوجود آمده در يكي از قيمتها به صورت كامل به ديگري منتقل مي‌گردد. در گام بعدي نتايج آزمون SupLM هانسن و سيو (2002) تعديل آستانه‌اي قيمتهاي عمده‌فروشي و خرده‌فروشي تخم مرغ به سمت تعادل بلندمدت را تاييد نمود. بررسي مدل TVECM تخمين زده شده نشان مي‌دهد كه ضريب تصحيح خطا در هر دو رژيم براي قيمت خرده‌فروشي معني‌دار بوده و مقدار آن در رژيم دوم يعني وقتي حاشيه‌هاي بازاريابي بيشتراست، نسبت به رژيم اول بزرگتر است. اين در حالي است كه اين ضريب براي قيمت عمده‌فروشي در هر دو رژيم غير معني‌دار است؛ مبين اينكه وقتي انحرافي نسبت به تعادل بلندمدت رخ مي‌دهد عمده‌فروشان تمايل چنداني به نشان دادن واكنش ندارند ولي خرده‌فروشان هم نسبت به انحرافات افزايشي از تعادل بلندمدت و هم نسبت به انحرافات كاهشي از تعادل بلندمدت عكس‌العمل نشان مي‌دهند. همچنين ميزان عكس‌العمل آنها نسبت به انحرافات افزايشي به مراتب بيشتر مي‌باشد. پويايي‌هاي كوتاه‌مدت در هر دو رژيم تقريباً مشابه است؛ اگر چه سرعت تعديل در رژيم دوم، بالاتر مي‌باشد.

In this paper, nonlinear adjustments and price transmission mechanism between the two levels of wholesale and retail for the egg market has been examined under the threshold vector error correction model (TVECM) framework using Hansen and Seo (2002)’s two-regimes). The unit root test showed that both wholesale and retail egg price series were integrated of order one . The Johansen co-integration test indicated that in the long term, the prices at both ends of marketing chain were quite integrated, i.e. any change in the price of one level is fully transmitted to the other level. In the next step, the SupLM test confirmed threshold adjustment between wholesale and retail series towards the long-run equilibrium. The estimated TVECM (2) showed that the error correction coefficients of retail price equation were significant in both regimes and its value in the first regime was larger than the second regime, while they were insignificant for the wholesale price equation. This indicates that when deviations in the long-run equilibrium occur, wholesalers are reluctant to react, but retailers react to both positive and negative shocks. The findings revealed that the reaction rate is much higher for the positive shocks then the negative ones. The short-run dynamics are almost the same in both regimes; however the speed of adjustment in the second regime is higher than the first regime.