اندازه گيري منابع رشد كشاورزي در زيربخش زراعت ايران

The Measurement of Agricultural Growth Sources in Agronomy Sub -sector of Iran

هدف اصلي مطالعه حاضر، بررسي منابع رشد توليدات زراعي كشور مي باشد كه براي اين منظور از رهيافت تابع توليد مرزي فان كه شامل تغيير نهاده هاي فيزيكي، تغيير فني و تغيير نهادي است استفاده گرديد. دوره زماني مطالعه شامل سال هاي 90- 1357 مي باشد. بر طبق آزمون ايستاييADF، متغيرهاي تابع توليد مرزي هم جمع از مرتبه يك بودند و آزمون يوهانسون نشان داد كه حداقل دو بردار همجمعي بين اين متغيرها وجود دارد. يافته هاي حاصل از بررسي منابع رشد توليدات زراعي نشان داد كه از 41/ 3 درصد متوسط رشد ساليانه ارزش توليدات زراعي كشور، 94/ 85 درصد آن در اثر افزايش نهاده هاي فيزيكي بوده كه سرمايه ماشيني، نيروي كار، زمين و كود شيميايي به ترتيب 58/ 39، 97/ 26، 14/ 11 و 17/0 درصد سهم را داشته اند. سهم تغيير فني و تغيير نهادي نيز از اين ميزان رشد به ترتيب 8 و 6 درصد بوده است. بنابراين با توجه به سهم عمده منابع فيزيكي در بهبود توليدات زراعي، اتخاذ تدابير و راهكارهاي مناسب جهت ارتقاي بهره وري عوامل توليد توصيه مي گردد.

The object of this study was to investigate growth sources of agronomic products in Iran. To achive our object, we used Fanʹs Frontier Production Function approach, which includes input changes, technical changes and institutional changes. The study conducted for the period between 1977 and 2011 years. Results of ADF test showed that all variables were integrated of order one. In addition, Johansen’s cointegration test indicated that there are at least two cointegration vectors between these variables. Furthermore, outcomes of analysing growth sources of agronomic products indicated that annual growth of agronomic products has been 3.41% , of which 85.9% has been due to increasing the physical inputs including machinery, labor, land and chemical fertilizer with the shares of 39.58%, 26.97%, 11.14% and 0.17%, respectively. Moreover, the shares of the technical changes and the institutional changes in the annual growth of agronomic products were about 8% and 6%, respectively. Considering the highest share of physical inputs in the growth of agronomic products, policies and strategies for increasing the productivity of inputs are recommended.