بررسي ديدگاه پرسنل مراكزبهداشتي در مورد موانع اجراي بسته مراقبتي مادران باردار: مطالعه موردي

Assessing health care providersʹʹ views in health centers about barriers to the implementation of maternal care package in the third trimester: case study

مقدمه: با توجه به اهميت مراقبت‌هاي بارداري درحفظ وارتقا سلامت مادر و نوزاد لازم است عواملي را كه باعث عدم اجراي بسته‌هاي مراقبتي استاندارد از آنان مي‌شود، شناسايي شوند. هدف: تعيين موانع اجراي بسته‌ي مراقبتي مادران باردار در سه ماهه‌ي سوم بارداري. مواد و روش‌ها: اين مطالعه از نوع توصيفي- مقطعي بود كه در سال 1391 اجرا شد. موانع اجراي بسته مراقبتي مادران باردار را از ديدگاه پرسنل پنج مركز بهداشتي شهرستان فيروز آباد مورد بررسي قرار گرفت. تعداد نمونه‌ها 23 نفر بود ندكه به روش تمام شماري انتخاب شده و پرسشنامه‌ي موانع اجراي بسته را در سه بعد مديريتي (13 آيتم)، محيطي (7 آيتم) و فردي ( 9 آيتم) را تكميل كردند. پايايي ابزار با آزمون همزمان در دو گروه و سنجش همبستگي بين آنها. 84/0 برآورد گرديد. همچنين از مشاهده براي نحوه كاربرد بسته مراقبتي توسط پرسنل استفاده شد. داده‌ها با نرم افزار آماري spss 16 مورد تجزيه و تحليل توصيفي قرار گرفت.. يافته‌ها: يافته‌هاي نشان داد كه اكثريت پرسنل(1/39) در گروه سني 30-35 سال و كاردان مامايي بودند. مهمترين موانع مطرح شده در اجراي بسته‌ي مراقبتي در حيطه‌ي فردي مشغله كاري زياد (6/82) و نداشتن دانش و اطلاعات كافي در مورد بسته‌هاي مراقبتي (9/73) بود. در بعد محيطي دسترسي ناكافي پرسنل به بسته مراقبتي(3/91) و عدم ارتباط بين مراكز بهداشتي، شبكه بهداشت و بيمارستان(6/82) و در بعد مديريتي كمبود تعداد پرسنل نسبت به تعداد مادران(7/95) و عدم آموزش به پرسنل در مورد نحوه‌ي اجراي بسته مراقبتي (3/78) بود. مشاهدات هم در مراكزبهداشتي نشان دادند كه، مراقبت‌هاي دوران بارداري بيشتر شامل بررسي و معاينه فيزيكي مادران بوده، سوالات مصاحبه با آنها فقط در مورد علايم خطر و مشكل كنوني آنها، ازعلايم حياتي فقط اندازه‌گيري فشارخون و آموزش‌ها فقط براي شيردهي و كلاس زايمان فيزيولوژيك بوده است. نتيجه‌گيري: ضروري است مديران مراكز بهداشتي – درماني نقش عمده اي را در برنامه‌ريزي در جهت بهبود و ارتقاي كيفيت مراقبت‌هاي دوران بارداري از طريق افزايش نيروهاي كاري، ايجاد كلاس و دوره هاي آموزش كوتاه مدت براي كاركنان، ارزشيابي مستمر خدمات كاركنان بهداشتي در حين ارايه خدمات مراقبتي و آموزشي و افزايش تعامل با پرسنل ايفا كنند.

Introduction: In regard to importance in maintenance and improving of mother and neonate health, it is necessary to identify factors that would be prevent implementation of maternal standard care package in the third trimester. Aim: This study was done for assessing health care providers’ views in health centers in Firozabad provenience about barriers to the implementation of maternal care package in the third trimester. Method: This study was descriptive - cross sectional that was done in 2012. In five health centers in Firozabad provenance assessed views of their personnel. All of the personnel (23) who worked in health centers were participate in this study. Data gathered by questioner that designed by researcher in three domains; administrative factors (13 items), individual factors (9 items) and environmental factors (7 items). Its’ reliability was measured by concurrent test in two groups and their correlation was 0.84. Also, the first researcher used observation for how staff implement of maternal care package in the third trimester for mothers. Data analyzed by Spss 16. Results: The findings showed that the majority of staff (39.1) was in the age group 30-35. And most of them were midwifes. The main obstacle was individual factor; (82.6%) of them having hard work and (73.9%) of them had lack of knowledge about maternal care package (73/9. In environmental factors; inadequate access to health care package was (91.3%) and lack of communication between health centers, hospitals and health network was (82.6%).In administrative factors; staff shortages was (95.7%) and lack of on the job training about implementation maternal care package was (78.3%).Also, observations showed that the majority of nursing maternal care were physical examination for mothers, their vital sign measuring; special blood pressure, interviews with them were about risk symptoms and chief complains and mothers’ education was about breast feeding and physiologic delivery only. Conclusion: It is nessecary that health care managers play a vital role in planning for improving quality maternal care by increasing workforce, on the job training and continuing performance evaluation for them and increased their interaction with them. Key words: health care provider, maternal care package, third trimester