تاثير خصوصيات فيزيكي دانه گندم بر ايجاد تلفات در دستگاه هاي بوجاري

Effect of the Physical Properties of Wheat Seed on Losses in Sifting Machines

در طراحي دستگاه هاي بوجاري دو خصوصيت فيزيكي اندازه هندسي دانه ها و ضريب اصطكاك استاتيكي به ترتيب تعيين كننده قطر سوراخ هاي غربال و شيب غربال مي باشند. با توجه به متفاوت بودن اندازه هندسي دانه ها در ارقام مختلف گندم، لازم است براي هر رقم گندم غربال هايي با قطر سوراخ خاص طراحي شده يا به گونه اي ساخته شوند كه قابليت تغيير براي هر نوع دانه را داشته باشند كه در غير اين صورت تلفات گندم در دستگاه هاي بوجاري افزايش مي يابد. همچنين ضرايب اصطكاك استاتيكي غلتشي و لغزشي ارقام مختلف گندم روي سطوح مختلف با يكديگر يكسان نيستند. بنابراين شيب غربال ها نيز براي هر رقم گندم بايد تنظيم شود تا تلفات گندم كاهش يابد. در اين تحقيق دو خصوصيت فيزيكي اندازه هندسي و ضريب اصطكاك استاتيكي دانه هاي گندم روي سطوح مختلف كه بر روي جداسازي آنها در دستگاه هاي بوجاري تاثير مي گذارند براي چهار رقم گندم ايراني آذر، سرداري، سبلان و الوند مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج نشان مي دهند كه اين دو خصوصيت فيزيكي براي ارقام مختلف گندم متفاوت مي باشند. بزرگترين طول متعلق به گندم رقم آذر برابر 8/7 ميليمتر، بزرگترين عرض و ضخامت به ترتيب برابر با 05/4 ميليمتر و 45/3 ميليمتر متعلق به گندم رقم الونداست. كمترين مقدار طول متعلق به رقم آذر برابر 5 ميليمتر و كمترين مقدار عرض و ضخامت به ترتيب برابر 85/1 ميليمتر و 75/1 ميليمتر متعلق به گندم رقم الوند به دست آمد. كمترين ضريب اصطكاك غلتشي و لغزشي به ترتيب برابر با 379/0 و 685/0 مربوط به سطح فلزي و رقم الوند مي باشند. همچنين بيشترين ضريب اصطكاك غلتشي و لغزشي به ترتيب برابر با 664/0 و 181/1 مربوط به سطح برزنتي و رقم سبلان مي باشد. با توجه به اينكه در دستگاه‌هاي موجود بوجاري گندم، شيب و قطر سوراخ هاي غربال ها براي ارقام مختلف گندم يكسان بوده و تغيير نمي كند مي توان اين دو عامل را به عنوان عوامل اصلي تلفات بالاي گندم در دستگاه هاي بوجاري محسوب نمود.

Abstract In designing a sifting machine, geometrical size of seeds and static coefficient of friction, as two physical properties, determine the hole diameters and slope of sieves, respectively. Since the geometrical size of seeds on various cultivars is different, various sieves should be designed with different hole size or be able to change for various seeds. Otherwise, losses will increase in sifting machines. Moreover, the rolling and sliding coefficients of static friction are different in various surfaces for wheat cultivars. Therefore, the slope of sieves should be adjusted for various wheat cultivars to decrease wheat losses. In this investigation, geometrical size of seeds and static coefficient of friction were studied for four cultivars of wheat seeds (Azar, Sardari, Sabalan and Alvand).Results indicated that these two physical properties are different for various cultivars of wheat. The maximum length belongs to Azar cultivar equal to 7.8 mm. The maximum width and thickness, respectively equal to 4.05 and 3.45 mm, belong to Alvand cultivar. The minimum length belongs to Azar cultivar, equal to 5 mm. The minimum width and thickness, respectively equal to 1.85 mm and 1.75 mm, were obtained for Alvand cultivar. The minimum rolling and sliding coefficients of friction reach 0.379 and 0.685 (respectively) for Alvand cultivar on a metallic surface. Furthermore, the maximum rolling and sliding coefficient of friction, equal to 0.664 and 1.181(respectively) belong to Sabalan cultivar on a fabric surface. In existing sifting machines, the slope and diameters of sieves are not modified for various wheat cultivars. Therefore, it causes the losses in sifting machines. Keywords: Coefficient of friction, Physical properties, Sieve slope, Sifting machines, Wheat losses