پديد آورندگان :
عظيم زاده، بهروز نويسنده دانشكده كشاورزي، دانشگاه صنعتي اصفهان , , خادمي، حسين نويسنده دانشگاه صنعتي اصفهان,.NULL.; ,
كليدواژه :
آلودگي خاك , استان مازندران , غلظت زمينه , فاكتور آلودگي , فلزات سنگين
چكيده فارسي :
يكي از مشكلات اصلي در ارزيابي وضعيت آلودگي خاك ها عدم وجود استانداردهاي منطقه اي است. اين مطالعه با هدف برآورد غلظت زمينه به منظور ارزيابي زيست محيطي و شناسايي مناطق آلوده برخي فلزات سنگين در قسمتي از اراضي مركزي استان مازندران با وسعتي برابر با 5500 كيلومترمربع كه از ديدگاه فعاليت هاي كشاورزي و تراكم جمعيتي با اهميت به شمار مي رود، اجرا گرديد. بدين منظور 256 نمونه مركب از عمق 10-0 سانتيمتر خاك سطحي بر اساس روش نظام مند آشيانه اي برداشته شد. از اين تعداد نمونه، 148 نمونه در اراضي كشاورزي، 60 نمونه در مناطق شهري و 48 نمونه در عرصه هاي طبيعي واقع شدند. پس از آماده سازي نمونه ها و هضم با اسيد نيتريك 5 نرمال مقدار كل مس، روي، نيكل، سرب و كادميم توسط دستگاه جذب اتمي تعيين شد. با استفاده از نمونه خاك هاي عرصه هاي طبيعي غلظت زمينه طبيعي مس، روي، نيكل، سرب و كادميم به ترتيب برابر با 3/28، 2/40، 7/45، 2/34 و 23/0 ميلي گرم بر كيلوگرم برآورد شد. با استفاده از اين ميزان نقشه هاي پراكنش فاكتور آلودگي و شاخص بار آلودگي فلزات سنگين رسم گرديدند. با هماهنگ كردن نقشه هاي فاكتور آلودگي و شاخص بار آلودگي با نقشه هاي زمين-شناختي و موقعيت شهرها مشخص گرديد كه غلظت فلزات سرب، روي و مس تحت تاثير فعاليت هاي شهري و كادميم و نيكل بيشتر تحت كنترل عوامل طبيعي مانند مواد مادري و نيز فعاليت هاي كشاورزي هستند. هم چنين با توجه به كلاس هاي ارزيابي فاكتور آلودگي، غالب نمونه ها داراي آلودگي متوسط به فلزات سنگين بودند.
چكيده لاتين :
One of the main problems in soil pollution evaluation is the lack of regional standards. The objectives of this study were (i) to estimate the background concentration of some heavy metals for environmental assessment and, (ii) to locate heavy metal polluted soils in part of central Mazandaran Province. The study region with 5500 km 2 area is important in terms of agricultural activities and population density. Using nested-systematic method, 256 composite soil samples were taken from the depth of 0-10 cm, including 148, 60, and 48 soil samples in agricultural land, urban area, and natural lands (forest and rangeland), respectively. After preparation and extraction of soil samples with 5 N nitric acid, the total concentration of Cu, Zn, Ni, Pb, and Cd was measured by an atomic absorption spectrometer. Natural background concentration (NBC) of Cu, Zn, Ni, Pb, and Cd was estimated to be 28.3, 40.2, 45.7, 34.2, and 0.23 mg kg-1, respectively. Interpolated distribution map of contamination factors (CF) and pollution load index (PLI) of heavy metals were prepared using NBC. The overlap of CF and PLI maps with geology and land use maps was indicated that the concentration of Pb, Zn, and Cu has been affected by human activities such as traffic, whereas Cd and Ni contents are controlled by natural factors such as parent material, and agricultural activities, mostly. Based on the classes of CF, most samples are moderately contaminated with heavy metals.
