پرورش مهارت‌هاي تفكر خلاق با رويكرد حل مسيله در برنامه درسي دانشجويان

Developing Creative Thinking: A Problem Solving Approach in Curriculum

اكنون كه انسان‌ها با دگرگوني‌هاي فزاينده‌اي روبه‌رو هستند، تنها كساني موفق‌اند كه توانايي حل خلاقانه مسايل را دارند. از طرفي خلاقيت مفهومي است كه با عواملي مانند تدريس و تحصيل مرتبط است. اين موضوع براي دانشجويان كه در مرز بين دنياي رسمي كار و دنياي نيمه رسمي تحصيل، هستند اهميت زيادي دارد. هدف اين پژوهش تعيين ميزان اثربخشي روش تدريس حل مسيله بر تفكر خلاق (مولفه‌هاي تفكر خلاق) در بين دانشجويان رشته مديريت دولتي دانشگاه هوايي شهيد ستاري است. اين پژوهش از نوع شبه تجربي دو گروهي با گروه آزمايش و كنترل و همچنين اخذ پيش آزمون –پس آزمون و آزمون مكرر (ويژه گروه آزمايش) است. جامعه اين پژوهش تعداد 150 نفر دانشجو بوده كه از اين ميان به روش تصادفي ساده دو گروه 20 تايي انتخاب گرديده است. پرسش‌نامه مورد استفاده نيز پرسش‌نامه خلاقيت‌سنج عابدي(1363) بوده است. در اين پژوهش براي تجزيه و تحليل داده‌ها، از دو دسته روش آماري آمار توصيفي و آمار استنباطي استفاده گرديد. از آزمون T براي مقايسه تفاوت ميانگين پيش آزمون و پس آزمون در گروه مستقل و گواه و همچنين آزمونT همبسته براي مشخص گرديدن رابطه بين مولفه‌هاي تفكر خلاق در دو گروه نسبت به همديگر و هر گروه نسبت به خودش در قبل و بعد از آزمون، با به كارگيري نرم افزار SPSS استفاده شده است. در بررسي‌ها مشخص گرديده است كه روش تدريس حل مسيله سبب افزايش تفكر خلاق (مولفه‌هاي تفكر خلاق) در بين دانشجويان گروه آزمايش نسبت به گروه گواه گرديده است، و اختلاف معناداري بين دو گروه آزمايش و گواه در زمان پس آزمون وجود دارد، از طرفي نتايج آزمون مكرر نيز مشخص نموده است كه تاثير روش تدريس حل مسيله بعد از يك ماه از زمان اخذ پس آزمون در گروه آزمايش همچنان (با اندكي افت) ماندگار است. يافته‌هاي اين پژوهش تاكيد دارد كه روش تدريس حل مسيله سبب افزايش تفكر خلاق مي‌شود. واژگان كليدي: تفكر خلاق، تدريس، برنامه درسي، روش حل مسيله

In the era of an increasing trend of developments, successful people are those who tackle problems creatively; a variable associated with many factors such as teaching and education. This issue is of critical significance for students amid the formal atmosphere of occupation and semiformal one of education. As a relevant attempt, this study tried to investigate the efficiency of problem solving instruction on developing learnersʹ creative thinking. As a quasi-experimental research, the study involved 150 university students to fill out a creativity questionnaire (Abedi, 1984) after being exposed to pre-test, treatment, and post-test. Independent t-tests were run to test the hypotheses. The findings revealed that the experiment group and performed the control one in terms of developing creative thinking. The respective delayed test results also supported higher retention (though with a bit attrition) among the experimental group.