زمين‌شيمي، مطالعه ادخالي‌هاي سيال و منشا كانسار آهن ايله،جنوب‌غرب تايباد، خراسان رضوي

Geochemistry, fluid inclusion studies and origin of Ileh iron deposit, SW of Taibad (Khorasan Razavi)

كانسار آهن ايله در 250 كيلومتري جنوب‌شرق مشهد و 49 كيلومتري جنوب‌غرب تايباد قرار دارد. توده‌هاي آهن‌دار به‌شكل تخت، نامنظم و پراكنده ديده مي‌شوند. سنگ ميزبان كانسار، بيشتر شامل آهك‌ها و متاتوف‌هاست و هماتيت به‌صورت جانشيني درون اين سنگ‌ها قرار گرفته است. اين توده‌ها، كاملاً هماتيتي و اوليه بوده و اثري از ساير كانه‌هاي آهن‌دار در آن‌ها ديده نمي‌شود. رخنمون‌هاي سنگي در اين منطقه مربوط به مجموعه آتشفشاني- رسوبي دگرگون شده با سن پروتروزوييك پسين (؟) و ضخامت بيش از چندين هزار متر است كه تا رخساره شيست سبز دگرگون شده‌اند. همچنين توده‌هاي گرانيتي با سن ايوسن پسين، درون اين مجموعه نفوذ كرده‌اند. گرانيت‌هاي منطقه از نوع كالك‌آلكالن با پتاسيم بالا، پرآلومينوس تا متاآلومينوس، نوع I، مگنتيتي و مرتبط با پهنه فرورانش حاشيه قاره هستند. مطالعه سيالات درگير درون كاني‌هاي كوارتز و كلسيت، گوياي دماي همگن‌شدن 200 تا 380 درجه‌سانتيگراد و وجود دو نوع شوري متفاوت 4 تا 6 و 28 تا 38 درصد معادل وزني NaCl است. حضور دو جامعه شوري متفاوت نشان‌دهنده نقش آميختگي سيالات در تشكيل اين كانسار آهن گرمابي است. وجود بلورهاي هاليت در سيالات درگير، نشان از حضور كلر در محيط تشكيل و احتمال انتقال كاتيو‌ن‌هاي آهن توسط يون‌هاي كلر را دارد. از طرفي، مشاهده كاني هماتيت در داخل سيالات درگير، نشان از بالا بودن فوگاسيته اكسيژن در هنگام تشكيل و اشتقاق مستقيم ماده معدني از ماگماست. شناسايي كاني‌هاي سريسيت، كلريت، كايولينيت، مونتموريونيت و ايليت (به روش XRD رسي) در دگرساني فراگير همراه، گوياي رخداد دگرساني K- Fe- Mg- Ca- Si در سطح است. بي‌هنجاري مثبت Eu در ماده معدني، نشانگر شرايط گرمابي و آميختگي سيالات ماگمايي و جوي به هنگام تشكيل ماده معدني است.

The IIeh Iron ore deposit is located about 250 km SE of Mashhad and 49 km SW of Taibad (Khorasan Razavi province). The oldest exposed rock unit belong to late Proterozoic and are meta volcano-sedimentary complexes with metamorphic grade of green schist facies. The other outcrops are granites with Upper Eocene age which cut the complex. The granitic bodies are calc-alkaline, high-K, peraluminous to meta aluminous, and characterized by negative Eu anomaly, the magnetite- series (I-Type) granites, are related to continental- margin subduction zones with the lower crust source. The homogenization temperatures (Th) obtained from fluid inclusions in calcite and quartz ranges from 200-385 ?C with mode of 300-320 ?C. Two salinity ranges of 4-6 and 28-38 NaCl eq. Wt% are observed in quartz and calcite, respectively, implying an possible fluid-mixing event. The occurrence of hematite could be taken as evidence for extremely oxidizing conditions and the possible derivation from a magmatic source during the trapping event. Based on XRD and thin- section studies, the altered rocks around ore deposits show sericitization, chloritization, illitization, kaolinitization, silicification and montmorillonitization are the main alteration types. This study suggestsa K-Fe-Mg-Si-Ca composition for the ore-bearing fluids. Further proof for the hydrothermal-origin of the ore-bearing fluids is indicated by the positive Eu anomaly in the respected REE abundance pattern of ore samples.