ارزيابي ميزان غلظت سرب و روي در خيار گلخانه‌هاي استان همدان در سال 91

Concentrationof leadand zinc ingreenhouse cucumbers of Hamadan provincein 2012

آلودگي فلزات سنگين خاك‌هاي كشاورزي يك مشكل زيست محيطي عمده است كه مي‌تواند، توليد گياهي، امنيت غذايي و سلامت انسان را تحت تاثير قرار دهد. فلزات سنگين در نتيجه فعاليت‌ها و دستكاري ‌هاي انسان در محيط زيست وارد مي‌شوند. فلزات سنگين در قسمت‌هاي خوراكي سبزيجات برگي و همچنين در ميوه و دانه گياهان تجمع پيدا مي‌كنند. لذا اين پژوهش با هدف تعيين غلظت عناصر سنگين سرب و روي در محصول خيار گلخانه اي برخي از شهرستان هاي استان همدان انجام شد. غلظت عناصر مذكور با استفاده از دستگاه نشر اتمي تعيين گرديد. نتايج تحقيق نشان داد، ميانگين غلظت عناصر سرب و روي در نمونههاي خيار به ترتيب 33/0 و 14/3 ميليگرم بر كيلوگرم ميباشد. همچنين نتايج مربوط به تجزيه و تحليلهاي آماري نشان‌دهنده وجود همبستگي منفي بين غلظت عناصر اندازه گيري شده مي باشد. بر پايه نتايج بدست آمده از اين پژوهش غلظت عنصر روي در گلخانه‌هاي همدان و غلظت عنصر سرب در گلخانه هاي تويسركان، فامنين و ملاير بالاتر از حدود مجاز توصيه شده تشخيص داده شد. به علاوه، مقادير دريافت روزانه عناصر سرب و روي از طريق مصرف سبزيجات براي سه رده سني كودكان، افراد بالغ و بزرگسالان محاسبه گرديد. به طور كلي دريافت روزانه عناصر مورد مطالعه پايين تر از حدود مجاز توصيه شده مي باشد.

Heavymetal pollutionof agriculturalsoilsisamajorenvironmentalproblemthat can affectplantproduction, food safety and human health. Soil contamination with heavy metals occurs as a resultof humanactivities. Heavymetals can easily accumulate in edible tissuesof leafyvegetables, fruitsand seeds. Few studies have been conducted onheavy metals concentrationinsoilandgreenhouse crops. Therefore, this study aimed to determinethe concentrationsof lead (Pb) and zinc (Zn) ingreenhousecucumbers produced in Hamadanprovince. Theconcentrations of heavy metals were measuredusingatomicemission method. Results showed that the mean concentrations of Pb and Zn in cucumber samples were 0.33 and 3.14 mg/kg, respectively.Also the results of the statistical analysis revealed a negative correlation between the measured concentrations. Moreover, the concentration of Zn in the samples obtained from Hamadan greenhouses and lead concentration in Tuyserkan, Famenin, as well as Malayer samples were above the recommended limits. Daily intake amounts of Pb and Zn from vegetables consumption for three age categories (children, adolescents, and adults) were calculated. In conclusion, daily intake of Pb and Zn were determined below the recommended limits.